Ροδος: το νησί των Ιπποτών (ιι)
14 Ιουνίου 2021
Κ.Ο.Θ:Παρέα με τον Μπετοβεν
15 Ιουνίου 2021
Το ημερολόγιο έδειχνε 15 Ιουνίου 1994 όταν ο μαγάλος συνθέτης έφυγε για τη γειτονιά των αγγέλων.
Ο Μάνος Χατζιδάκις γεννήθηκε στην Ξάνθη το 1925. Ήταν γιος του δικηγόρου Γεωργίου Χατζιδάκι από τον Μύρθιο Ρεθύμνου και της Αλίκης Αρβανιτίδου από την Αδριανούπολη.
Η μουσική του παιδεία ξεκίνησε σε ηλικία τεσσάρων ετών, κάνοντας μαθήματα πιάνου με δασκάλα την Αλτουνιάν, γνωστή μουσικό της Ξάνθης, ενώ παράλληλα διδάχθηκε βιολί και ακορντεόν.
Μετακόμισε στην Αθήνα με την οικογένειά του το 1932 όμως λίγο αργότερα οι γονείς του χωρίζουν και το 1938 ο πατέρας του σκοτώνεται σε αεροπορικό δυστύχημα.
Το 1945 γνωρίζεται στο πατάρι του Λουμίδη που βρισκόταν στην γωνία των οδών Αιόλου με Πανεπιστημίου, με τους Νίκο Γκάτσο, Κάρολο Κουν, Νάνο Βαλαωρίτη κ.α.
Μέσα από τις καλλιτεχνικές τους συναντήσεις έκαναν όνειρα για μια Ελλάδα που ήταν κατεστραμμένη από τον πόλεμο, κοιτώντας με ελπίδα το μέλλον.
Τότε ήταν η περίοδος που ξεκίνησε να γράφει μουσικές για το θέατρο και έκανε την πρώτη κινηματογραφική εργασία του με το έργο «Αδούλωτοι Σκλάβοι» σε σκηνοθεσία του Βίων Παπαμιχάλη.
Το 1948 ο Χατζιδάκις έδωσε την ιστορική διάλεξη για το ρεμπέτικο τραγούδι που ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων στη συντηρητική Ελληνική κοινωνία.
Το ρεμπέτικο τραγούδι που εξέφραζε τα λαϊκά στρώματα, ήταν απαγορευμένο και παράνομο και η ενέργειά του αυτή έδωσε προοπτική στην ελληνική μουσική.
Ο Χατζιδάκις με την ποιότητα που είχε σαν άνθρωπος και καλλιτέχνης, έβλεπε το αληθινό και το γνήσιο λαϊκό τραγούδι που δεν ήξεραν τα ωδεία, τα πανεπιστήμια, η αριστοκρατία και η πολιτεία.
Είχε δηλώσει επ’ αυτού: “Ήθελα να δείξω στο ελληνικό κοινό μια αστείρευτη δροσερή πηγή”. Συνθέτες όπως οι: Θεοδωράκης, Ξαρχάκος, Χατζιδάκις κ.α. σε συνεντεύξεις τους από το 1960 και μετά,
υμνολογούσαν τους ρεμπέτες, για τον λόγο, ότι πάνω στην δίκη τους μουσική έγραφαν τα δικά τους έργα.
Το 1960 πήρε το Όσκαρ για τη μουσική στην ταινία «Ποτέ την Κυριακή».
Ήταν ένας προικισμένος συνθέτης με αστείρευτο ταλέντο, που κατάφερε να ταιριάξει την μουσική του στην λογική της ταινίας, με αποτέλεσμα το μπουζούκι να γίνει γνωστό σε όλη την υφήλιο.
Στο θέατρο έγραψε μουσική για το «Παραμύθι δίχως όνομα», «Όρνιθες», «Καπετάν Μιχάλης» κ.α. Πολλές από αυτές τις συνθέσεις του έχουν μείνει στην ιστορία και αγαπήθηκαν πολύ από το κοινό.
Το 1989 ο Χατζιδάκις ίδρυσε την «Ορχήστρα των χρωμάτων».
Στους τέσσερις κύκλους συναυλιών που οργανώθηκαν από τον Νοέμβριο του 1989 έως τον Ιούνιο του 1993,
ο Μάνος Χατζιδάκις περιέλαβε, εκτός από κλασικά έργα και, πολλά άγνωστα, συνθετών του 20ού αιώνα:
Copland, Menotti, Poulenc, Milhaud, Ohana, Hindemith, Nielsen, Ives, Britten, Thomson, Szymanowski, Kurt Weill, Piazzolla, Rota, κ.ά.
Έντονη παρουσία είχε και η ελληνική μουσική (Πετρίδης, Βάρβογλης, Παλλάντιος, Ξενάκης, Σισιλιάνος, Μαμαγκάκης, Αντωνίου, Κουρουπός),
χωρίς να λείψουν και οι νεώτεροι δημιουργοί (Ανισέγκος, Κριτσωτάκης).
Ειδικά αφιερώματα έγιναν στον Μανώλη Καλομοίρη, τον Νίκο Σκαλκώτα, τον Γιάννη Χρήστου και τον Μίκη Θεοδωράκη.
Η κληρονομιά του και η συμβολή του στην σύγχρονο ελληνικό πολιτισμό είναι αδιαμφισβήτητες.
Στην πλούσια εργογραφία του περιλαμβάνονται
61 έργα για το θέατρο,
10 έργα για το αρχαίο δράμα,
77 έργα για τον κινηματογράφο,
11 οργανικά έργα,
36 κύκλους τραγουδιών και έργα για φωνή,
16 μπαλέτα
και 3 όπερες.
Ενδεικτικά παρουσιάζουμε παρακάτω κάποια τραγούδια από τα πολλά που μας άφησε ο μεγάλος αυτός συνθέτης και έγιναν γνωστά και πέρα από τα σύνορα μας!!
Ένα τραγούδι που γράφτηκε για μία από τις πιο εμβληματικές ταινίες του Μιχάλη Κακογιάννη, τη Στέλλα.
Η Μελίνα Μερκούρη, που για την ερμηνεία της ως Στέλλα κέρδισε ειδικό τιμητικό βραβείο στην πρώτη υποψηφιότητα της στο Φεστιβάλ Καννών, ερμήνευσε το «Αγάπη που ΄γινες δίκοπο μαχαίρι» με την χαρακτηριστική φωνή της, αφήνοντας εποχή.
Μην το ρωτάς τον ουρανό.
Αυτό το τραγούδι, που γράφτηκε ειδικά για την Τζένη Καρέζη και την ταινία Το Νησί των Γενναίων, αποτελεί ακόμα μία απόδειξη του μεγάλου ταλέντου του Μάνου Χατζιδάκι.
Σύμφωνα με τον Ζάχο Χατζηφωτίου, πρώην συζύγου της Τζένη Καρέζη, ο σπουδαίος συνθέτης έγραψε αυτό το τραγούδι μέσα σε μόλις δέκα λεπτά.
Στη συνέχεια, το «Μην τον Ρωτάς τον Ουρανό» έγινε ακόμα πιο γνωστό με την φωνή της Μαίρης Λω, ενώ το 1963 έκανε διεθνή επιτυχία ως «All Alone Am I» της Αμερικανίδας Brenda Lee
Το Βαλς των Χαμένων Ονείρων (1961)
Ένα τραγούδι που ο Μάνος Χατζιδάκις έγραψε αποκλειστικά για την ταινία του Αλέκου Σακελλάριου «Χαμένα όνειρα» κατά την προβολή της οποίας ο διάσημος συνθέτης… κοιμήθηκε.
Ο Αλέκος Σακελλάριος θυμάται και την ιστορία πίσω από το «Βαλς των χαμένων ονείρων»:
«Στην πρώτη ιδιωτική προβολή που κάναμε για την ταινία «Χαμένα Όνειρα»,
για να δει ο Μάνος την ταινία και να εμπνευστεί τη μουσική,
στα πρώτα πέντε λεπτά κοιμήθηκε και ξύπνησε λίγο πριν τελειώσει η ταινία.
-Μάνο μου, μήπως πρέπει να την ξαναδείς; του λέω -Δεν χρειάζεται, σε λίγες μέρες θα έχεις τη μουσική,
Ίσως γι’ αυτό η μουσική που τελικά έγραψε να ήταν τόσο «ονειρική»,
το σίγουρο πάντως είναι ότι το «Βαλς των Χαμένων Ονείρων» αποτελεί μία από τις πιο μαγικές και χαρακτηριστικές μελωδίες του ελληνικού κινηματογράφου.
Ελάτε στην παρέα της ”Γωνιά Χαλάρωσης” στο Facebook
