”Η ΧΑΛΑΣΤΡΑ” – Σύλλογος Δράσεων & Πολιτισμού

Η Χαλάστρα είναι κωμόπολη νοτιοανατολικά της Θεσσαλονίκης και απέχει 20 χιλιόμετρα από αυτήν. Συνορεύει με τον Αξιό ποταμό που εκβάλει στο δέλτα του το οποίο προστατεύεται από την συνθήκη ραμσάρ. Το συγκεκριμένο δέλτα ποικίλει από την πλούσια πανίδα και χλωρίδα και από τα σπάνια αποδημητικά πουλιά. Ο κάμπος της ευρύτερης περιοχής συγκαταλέγεται από τους μεγαλύτερους σε παραγωγή ρυζιού στην Ευρώπη. Επίσης ένα σημαντικό κομμάτι είναι και η αλιεία με πλούσια παραγωγή εξαγωγής (Ιταλία, Ισπανία, Γαλλία) μυδιού. Την περιοχή κατοικούσαν κατά τη Νεολιθική περίοδο Πελασγικά φύλα, και συγκεκριμένα οι Μύγδονες, που έδωσαν και το όνομά τους στην περιοχή.

Η ονομασία Χαλάστρα είναι τόσο παλιά όσο και η αρχαία Μυγδονία άλλες ονομασίες που δόθηκαν σε αυτήν είναι Καστρίων, Κουλιακιά και Πύργος. Η ονομασία Καστρίων δόθηκε κατά την περίοδο της Βυζαντινής αυτοκρατορίας λόγω της ύπαρξης κάποιου φρουρίου ή πύργου. Βέβαια στα χρόνια της τουρκοκρατίας ήταν γνωστή ως Κουλακιά από το τουρκικό (κουλέ) που σημαίνει πύργος. Στην βυζαντινή εποχή όμως που ήταν και έδρα της επισκοπής Καμπανίας αναφέρονται ως Χαλάστρα αλλά και ως Καστρίων. Η ευρύτερη περιοχή γύρω από την Χαλάστρα μαζί με την Χαλάστρα ονομάζεται Καμπανία. Το όνομα αυτό το οφείλει στους Γαλάτες επιδρομείς. Η λέξη Καμπανία αντλείτε από την λατινική λέξη Campania το οποίο σημαίνει πεδιάδα.

Στα χρόνια του Μακεδονικού αγώνα 1906 – 1912 η προσφορά της Κουλακιάς (Χαλάστρας) είναι τεράστια που το συναντάμε στο βιβλίο της Πηνελόπης Δέλτα, τα μυστικά του βάλτου. Αξιομνημόνευτη είναι η βοήθεια της Χαλάστρας στην απελευθέρωση της Θεσσαλονίκηςόταν ο Ελληνικος στρατός με τον βασιλιά Κωνσταντίνο έφτασε στον ποταμό Αξιό αλλά επειδή δεν υπήρχε γέφυρα και υπό την πίεση τωνΒουλγάρικων στρατευμάτων που για ευνόητους λόγους ήθελε να μπει πρώτη στην Θεσσαλονίκη. Καταλυτική ήταν η προσφορά των κάτοικων της Χαλάστρας που δημιούργησαν πλωτή γέφυρα για να προλάβει ο ελληνικός στρατός τα Βουλγαρικά στρατεύματα έτσι ώστε να γιορτάζουμε 26 Οκτώβριου 1912 την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης και της Χαλάστρας 22 Οκτωβρίου 1912.

Σε συνέχεια της διαδρομής μας για να γνωρίσουμε την παράδοση του τόπου μας μέσα από τους Πολιτιστικούς Συλλόγους, ήρθαμε να συναντίσουμε το Σύλλογο Δράσεων & Πολιτισμού ”Η ΧΑΛΑΣΤΡΑ” στην όμορφη Χαλάστρα Θεσσ/νικης του Δήμου Δέλτα. Μιλήσαμε με τα μέλη του ΔΣ και ελάτε να δείτε τι μας είπαν:

Καλώς ήρθατε στη ‘’Γωνιά Χαλάρωσης’’. Είστε ένας νέος σύλλογος και θα ήθελα να μου πείτε πότε ιδρύθηκε και

Ο Σύλλογος Δράσεων και Πολιτισμού «Η Χαλάστρα» ιδρύθηκε τον Αύγουστο του 2015 με έδρα τη Χαλάστρα του Δήμου Δέλτα που βρίσκεται στον νομό Θεσσαλονίκης της Κεντρικής Μακεδονίας. Σκοπός του συλλόγου είναι να καλύπτει τις ανάγκες για ενασχόληση με πολλές δραστηριότητες, διοργάνωση επιστημονικών ημερίδων, διαλέξεων, ανοικτών γιορτών, αναβίωση ηθών και εθίμων του τόπου μας κ.ά. Τα μέλη του ξεπερνούν τα 200 και οι φίλοι του, που δραστηριοποιούνται στα διάφορα τμήματα, ξεπερνούν τα 250 άτομα. Εκτός των τμημάτων εκμάθησης Παραδοσιακών χορών λειτουργούν και τμήματα Θεάτρου, Ζωγραφικής, Λάτιν, Αγιογραφίας και Ντεκουπάζ. Στον χώρο του Συλλόγου λειτουργεί επίσης Δανειστική Βιβλιοθήκη που περιλαμβάνει πάνω από 600 τίτλους βιβλίων από τους οποίους οι 220 είναι δωρεά της Δημοτικής Βιβλιοθήκης του Δήμου Θεσσαλονίκης. Στον ετήσιο προγραμματισμό του Συλλόγου περιλαμβάνονται οι εκδηλώσεις «Από τα παιδιά… για τα παιδιά» ενόψει Χριστουγέννων, τα Ρουγκάτσια, έθιμο του 12ημέρου, Οι Λαζαρίνες, το Σάββατο του Λαζάρου, και η κορυφαία εκδήλωση της χρονιάς: «Χαλάστρας Δρώμενα» με μουσικοχορευτικό πρόγραμμα από τα τμήματα παραδοσιακών χορών καθώς και με θεατρικές παραστάσεις από τις θεατρικές ομάδες του Συλλόγου και εκθέσεις ζωγραφικής, αγιογραφίας και ειδών ντεκουπάζ.

Διαβάστε εδώ τη συνέντευξη του Σπύρου Μπιμπίλα στη ”Γωνιά Χαλάρωσης’‘

Πόσα τμήματα έχετε;

TMHMAΤΑ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΩΝ ΧΟΡΩΝ – Δυο Ενηλικων (2) , Δυο Αρχαρίων και 2 Παιδικά τμήματα

Υπάρχει άλλα τμήματα στο σύλλογο εκτός των χορευτικών ;

Τμήμα Μοντέρνων χορών και Λάτιν

Τμήμα Ντεκουπάζ

Δύο Θεατρικά τμήματα

Τμήμα Αγιογραφίας

Έχετε δυο έθιμα που αναβιώνει ο σύλλογος, ‘’Τα Ρογκάτσια’’ τα Θεοφάνεια και ‘’Λαζαρίνες’’ το Σάββατο του Λαζάρου. Θα ήθελα να μας τα εξηγήσετε.

Ρουγκάτσια.

Ένα από τα ωραιότερα Ρουµλουκιώτικα έθιµα που τελούνται έως και σήµερα µε κάποιες παραλλαγές σε σχέση µε το παλιό τυπικό, είναι τα Ρουγκάτσια.

Πρόκειται για µία ομάδα φουστανελοφόρων που φέρουν σπαθιά και κατά την διάρκεια του Δωδεκαημέρου των εορτών των Χριστουγέννων περιφέρονται στα χωριά του κάµπου χορεύοντας µε τους ήχους των ζουρνάδων και του νταουλιού σε κάθε σπίτι που επισκέπτονται έναν κύκλο τεσσάρων συνεχόμενων χορών, που όλοι µαζί ονοµάζονται “Ρουγκατσιάρικος”.
 Κύριος σκοπός της τέλεσης του εθίμου είναι η συγκέντρωση χρηµάτων, παλαιότερα γεννηµάτων, που τα προσφέρει ο νοικοκύρης του κάθε σπιτιού που επισκέπτονται, σαν ενίσχυση για την οικοδόμηση νέου ναού ή την συντήρηση παλαιού, πολλές φορές δε και σχολικού κτιρίου στο χωριό από το οποίο κατάγονται οι χορευτές της οµάδας.

Δείτε τι είπε ο σεναριογράφος της σειράς ”Το σόι σου”, Νίκος Μήτσας στη συνέντευξη του στη ”Γωνιά Χαλάρωσης”

Λαζαρίτικα

Τα Λαζαρίτικα αποτελούν παράδοση των κατοίκων της περιοχής που αναβιώνει κάθε χρόνο μέχρι και σήμερα. Το έθιμο ξεκινούσε από την παραμονή του Σαββάτου του Λαζάρου και περιλάμβανε τραγούδια, θέατρο, έθιμα και χορούς της Χαλάστρας.

Όλα τα μικρά κορίτσια και οι νέες, ανύπαντρες γυναίκες μαζεύανε λουλούδια και στόλιζαν τα καλάθια τους. Την επομένη φορούσαν τις παραδοσιακές εορταστικές φορεσιές τους, έβγαιναν στο χωριό από σπίτι σε σπίτι και λέγανε τα κάλαντα του Λαζάρου. Οι νοικοκυραίοι τους έδιναν για κέρασμα αυγά, τσουρέκια και άλλα γλυκίσματα για να γεμίσουν τα καλάθια τους.

Το έθιμο αναβιώνει ακόμα και σήμερα, από το Σάββατο του Λαζάρου το πρωί όλα τα κορίτσια από τα παιδικά χορευτικά τμήματα βγαίνουν στους δρόμους του χωριού και τραγουδούν τα κάλαντα του Λαζάρου και το βράδυ στήνεται μια λαϊκή γιορτή όπου αναβιώνουν τα έθιμα και οι παραδόσεις μέσα από τον χορό, το τραγούδι και το θέατρο.

Τον Μάρτιο του 2019 ο σύλλογος έκανε μια παράσταση ‘’Χώμα μου όταν μ’ έπλαθες …τον ήλιο τον ρωτούσες;’’ . Θέλετε να μας πείτε γι’ αυτή την παράσταση ;

Είναι μία παράσταση που μας ταξιδεύει… μακριά με τα μάτια της ψυχής μας και της φαντασίας μας σε κόσμους ντυμένους με θεσπέσιες μουσικές και νότες μελωδικές, σε κόσμους παραμυθένιους που κατεξοχήν η τέχνη και ο πολιτισμός από κάθε γωνία της χώρας μας μπορούν να σε οδηγήσουν!

Εδώ με λεπτομέρειες το έθιμο Γενίτσαροι και Μπούλες

Κάνατε και κάποιο δρώμενο το«Ήρθι του ιλλινικό» για ποιο σκοπό;

Ο εορτασμός επικεντρώνεται στην υποδοχή των Ελλήνων στρατιωτών από τους γηγενείς κατοίκους της Χαλάστρας. Σ’ εκείνη τη βραδιά του 1912 που στήθηκε ένα πανηγύρι, μια γιορτή αυθόρμητη, με τους κατοίκους στο ‘‘αμιγώς ελληνικό χωριό’’ που ήταν η Χαλάστρα κατά τον Ίων Δραγούμη να υποδέχονται τους ταλαιπωρημένους στρατιώτες ως απελευθερωτές. Είναι σημαντικό να πούμε ότι ο εορτασμός των Ελευθερίων της Χαλάστρας σηματοδοτεί την απελευθέρωση από τον οθωμανικό ζυγό ολόκληρης της περιοχής που σήμερα οριοθετείται από τον Δήμο Δέλτα, λίγες ώρες πριν ο ελληνικός στρατός απελευθερώσει τη Θεσσαλονίκη. Χάρη στον ανιδιοτελή πατριωτισμό των κατοίκων της Χαλάστρας στήθηκαν οι γέφυρες στον πλημμυρισμένο Αξιό ποταμό για να περάσει ο ελληνικός στρατός και να εισέλθει πρώτος ως απελευθερωτής στην πρωτεύουσα της Μακεδονίας»

Ο Σύλλογος έχει κοινωνική δράση ;

Ο σύλλογος μας έχει μεγάλη κοινωνική δράση .

Ο προσανατολισμός μας είναι να βοηθηθούν κοινωνικές ομάδες της περιοχής της Χαλάστρας , όπως να τονωθεί η οικονομική ζωή στα καταστήματα και στις επιχειρήσεις της Χαλάστρας , και να βοηθηθεί το κοινωνικό παντοπωλείο και φαρμακείο της περιοχή μας καθώς και στα τρόφιμα που προσφέρονται από την εκκλησία

Σήμερα που οι σύλλογοι είναι σε αναστολή , υπάρχει αισιοδοξία ότι τα μέλη των συλλόγων θα γυρίσουν γρήγορα στις δραστηριότητες του συλλόγου ή θα υπάρχει για αρκετό καιρό ο φόβος;

Υπάρχει αισιοδοξία ότι με λίγη υπομονή τα πράγματα θα επανέλθουν στην κανονικότητα .

Ακούμε τον κόσμο μας και ανυπομονεί να επανέλθει …

Δεν είναι τόσο ο φόβος του κορονοϊου για τα μαθήματα και τις πρόβες (γιατί από μέρους μας έχουν παρθεί όλα τα μετρά ασφάλειας για τα μελή μας) αλλά οι περιορισμοί και η αναστολή που έχει θέσει το κράτος λόγω της πανδημίας .

Σας ευχαριστούμε που ήρθατε στην παρέα μας και μας δώσατε την ευκαιρία να σας γνωρίσουμε

Ακολουθήστε μας στο Facebook