Μπαρμπα Γιάννης Κανατάς

Η ιστορία του πιο διάσημου νερουλά της Αθήνας

Στην Αθήνα του 1860 δεν υπήρχε αρδευτικό σύστημα .Την έλλειψη νερού στην πόλη καλύπτουν οι νερουλάδες με το πεντελικό νερό που πουλούν. Με κάρα και νεροβάρελα που τα γεμίζουν με νερό στο Μαρούσι και γυρίζουν τις αθηναϊκές συνοικίες και οι νοικοκυρές σπεύδουν να γεμίσουν τα κανάτια έναντι μικρού αντιτίμου. Το νερό για την πάστρα του σπιτιού το κουβαλούν από τις υπαίθριες βρύσες και τα άφθονα ρέματα της πόλης.

Σε ένα νοικοκυρεμένο σπιτάκι, στην αυλή του οποίου στάβλιζε τον αχώριστο σύντροφό του, τον κοκκινοτρίχη γάιδαρό του , ζει ο Μπαρμπα -Γιάννης ο κανατάς στη συνοικία Σκάγιαννη, Ισχυριζόταν ότι προερχόταν από σημαντική οικογένεια της Προύσας και ότι πολέμησε στον απελευθερωτικό αγώνα της Κρήτης (1866-1869) .

Κυκλοφορεί στους δρόμους της πόλης και πουλά αιγινίτικα κανάτια για να διατηρούν οι Αθηναίοι το νερό δροσερό. Αυτά τα κανάτια έχουν ένα πλεονέκτημα. Το νερό περνά μέσα από τα τοιχώματα του αγγείου δημιουργώντας μια εξωτερική υγρασία που κρατά το νερό δροσερό. Γι’ αυτό είναι περιζήτητα. Τα παράθυρα των αθηναϊκών σπιτιών, μαζί με τη γλάστρα του βασιλικού, έχουν στα περβάζια τους και τα αιγινίτικα κανάτια.

Μπορεί να ήταν ντυμένος με κουρέλια και να τριγυρνούσε ξυπόλυτος, όμως ο Μπάρμπα Γιάννης ήταν όμορφος άνδρας. Ψηλός και ξανθός, με μουστάκι, όπως απαιτούσε η μόδα της εποχής, τριγυρνούσε με το ψαθάκι του εξι μέρες την εβδομάδα.

Τις Κυριακές …

Τις Κυριακές μεταμορφωνόταν σε έναν καλοντυμένο αστό που πήγαινε βόλτα στους κεντρικούς δρόμους της πόλης μαζί με τους αριστοκράτες. Φορούσε ακριβό κοστούμι, καπέλο, είχε γυαλισμένα παπούτσια, κρατούσε μπαστούνι, είχε χρυσό ρολόι τσέπης και έκανε τον περίπατό του στην πόλη….

Μετά την εκκλησία, πήγαινε στο Σύνταγμα, έκανε τη βόλτα στους κεντρικούς δρόμους και σύχναζε στο φημισμένο μεγαλοαστικό καφενείο «Η ωραία Ελλάς».

Τραγούδι και ταινία «Ο Μπάρμπα Γιάννης ο Κανατάς»

Ο μπάρμπα-Γιάννης ήταν τόσο δημοφιλής που έγινε λαϊκό τραγούδι. Ο Βαυαρός Ανδρέας Σάιλερ, αρχιμουσικός της στρατιωτικής μπάντας διασκεύασε ένα ιταλικό τραγούδι το οποίο τραγούδησε το 1933 η Ελβίρα ντε Ιντάλγκο με τον Γιάννη Αγγελόπουλο και είχε τίτλο: «Μπάρμπα-Γιάννης κανατάς». Το τραγούδι του μπάρμπα Γιάννη συμπεριλήφθηκε το 1933 στη δισκογραφία της Ελβίρας Ντε Οντάλγκο, καθηγήτριας της Μαρίας Κάλλας Όταν ο μπάρμπα Γιάννης έκανε την καθιερωμένη του βόλτα τις Κυριακές στο Σύνταγμα, η στρατιωτική ορχήστρα που έπαιζε μουσική δεν παρέλειπε να παίζει το τραγούδι του. Οι στίχοι του τραγουδιού περιέγραφαν την καθημερινότητα του όμορφου κανατά και λέγεται ότι τους είχε γράψει ο ίδιος ο μπάρμπα-Γιάννης. …
Και ταινία..
Τα χρόνια περάσαν, αλλά η παρουσία του μπάρμπα-Γιάννη στην Αθήνα δεν ξεχάστηκε. Το 1957 η ζωή του ενέπνευσε το σενάριο της ταινίας  «Ο μπάρμπα-Γιάννης ο κανατάς». Στην ταινία ο μπάρμπα- Γιάννης, τον οποίο υποδύεται ο Βασίλης Αυλωνίτης, έχει επαφές με την καλή κοινωνία και προξενεύει μια πλούσια κοπέλα με έναν εύπορο Αθηναίο. Η κοπέλα ερωτεύεται τελικά έναν φτωχό φοιτητή τον οποίο υποδύεται ο Αλέκος Αλεξανδράκης και ο μπάρμπα-Γιάννης τους βοηθά να παντρευτούν….

Η μυστηριώδης εξαφάνιση του μπάρμπα-Γιάννη

Ύστερα από είκοσι χρόνια παραμονής στην Αθήνα, ο όμορφος κανατάς δεν κυκλοφόρησε ξανά στους δρόμους της πρωτεύουσας. Ο μπάρμπα Γιάννης έφυγε ξαφνικά περίπου το 1880. Το γεγονός πως εξαφανίστηκε την ίδια περίοδο που έληξε ο ρωσο-τουρκικός πόλεμος το 1878, προκάλεσε ερωτήματα σχετικά με την αληθινή του ταυτότητα. Κάποιοι υποστήριξαν πως ο ξανθός Γιάννης ήταν κατάσκοπος, ενώ άλλοι ανέφεραν πως ήταν Βούλγαρος και γύρισε στην πατρίδα του μόλις απελευθερώθηκε από τους Οθωμανούς. Ο ίδιος έλεγε πως καταγόταν από την Προύσα της Τουρκίας, ότι είχε πολεμήσει στον απελευθερωτικό αγώνα της Κρήτης του 1866 και ύστερα ήρθε στην Αθήνα. Η πραγματική του ταυτότητα και ο λόγος που έφυγε τόσο ξαφνικά δεν μαθεύτηκαν ποτέ. Κανείς δεν γνώριζε παραπάνω πληροφορίες ούτε καν το επίθετό του. Όλοι τον αποκαλούσαν μπάρμπα-Γιάννη και το μόνο σίγουρο είναι πως ήταν μία ακόμα γραφική φυσιογνωμία της παλιάς Αθήνας…. Παρακάτω μπορείτε να ακούσετε την τελική μορφή του τραγουδιού το 1934 από τον τενόρο Πέτρο Επιτροπάκη….