Εβρίτικη Ζυγιά- Τρανό γλέντι θα γίνει!!

Τέσσερεις φίλοι ο ο Σπύρος , ο Αλέξης, ο Άγγελος και ο Στρατής το 2007 αποφάσισαν να ενώσουν την αγάπη τους για την παραδοσιακή μουσική της Θράκης με την εμπειρία τους μιας και μέχρι τότε ο καθένας είχε την προσωπική του πορεία στο χώρο της παραδοσιακής μουσικής και έτσι έφτιαξαν αυτή την υπέροχη μπάντα που μας ξεσηκώνει με τον πρώτο ήχο της γκάϊντας!!

Καλως ήρθατε στη ‘’Γωνιά Χαλάρωσης’’. Εβρίτικη Ζυγιά το όνομα και η ζυγιά έχει σχέσημε τους μουσικούς όρους «τακίμ» και «τσαλγκιά» και τι σημαίνουν ;

Αρχικά, θα θέλαμε να σας ευχαριστήσουμε για την πρόσκληση και την όμορφη πρωτοβουλία. Ουσιαστικά αυτό ακριβώς σημαίνει ο όρος «ζυγιά». Πρόκειται για συνώνυμο του όρου «τακίμ», μια ομάδα μουσικών ή αλλιώς συγκρότημα με όργανα αντιπροσωπευτικά της μουσικής παράδοσης του τόπου στον οποίο αναφερόμαστε. Αυτό είμαστε κι εμείς, λοιπόν.

Μια ομάδα μουσικών και φίλων με βιωματική σχέση και βαθιά αγάπη για την παράδοση της Θράκης. Με αυτή την αφετηρία, δημιουργήσαμε ένα μουσικό συγκρότημα με πυρήνα τα όργανα που είναι απόλυτα συνυφασμένα με την παράδοση της Θράκης. Την γκάιντα, τη θρακιώτικη λύρα, το καβάλι και τα παραδοσιακά κρουστά.

Σημείο αναφοράς τη θρακιώτικη μουσική παράδοση. Χρησιμοποιείτε αρχέγονα όργανα που θέλω να μας πείτε την ιδιαιτερότητα τους .

Η μουσική παράδοση τη Θράκης είναι πράγματι το σημείο αναφοράς της Εβρίτικης Ζυγιάς. Πρόκειται για ένα θαυμαστό μωσαϊκό μουσικών, τραγουδιών, χορών, εθίμων, φορεσιών και ιστοριών με ιδιαίτερα στοιχεία σε κάθε τόπο που , αν τα μελετήσει κανείς προσεκτικά, θα διαπιστώσει πως όλα συνδέονται διαλεκτικά μεταξύ τους.

Κάθε περιοχή της Δυτικής, Ανατολικής και Βόρειας Θράκης με τα δικά της τραγούδια και το χαρακτηριστικό ηχόχρωμα, στοιχεία που πάντα έχουμε ως στόχο να προβάλλουμε σε κάθε γλέντι, εκδήλωση ή συναυλία μας. Και για να είμαστε ειλικρινείς, χωρίς αυτά τα όργανα μάλλον δεν θα ήταν εφικτό κάτι τέτοιο.

Η ιδιαιτερότητα των οργάνων αυτών είναι ότι έρχονται από πολύ παλιά, κουβαλούν μια ιστορία χρόνων, διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στα ήθη και έθιμα της Θράκης αλλά και στις πρόσφατες μαρτυρίες των πιο ηλικιωμένων ανθρώπων. Είναι γεγονός ότι η παρουσία τους στα λαϊκά δρώμενα, όπως τα πανηγύρια, πέρασε από διάφορες φάσεις και σε κάποιες περιπτώσεις έχουμε και εξαφάνιση κάποιων οργάνων σε επιμέρους περιοχές, ειδικά τα τελευταία 30 – 40 χρόνια του 20^ου αιώνα, γεγονός που συνδέεται με τις κοινωνικές συνθήκες της εκάστοτε εποχής, σύμφωνα με τους σύγχρονους λαογράφους και ερευνητές.

Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια με τη συστηματοποίηση της έρευνας και διάχυση των ερευνητικών δεδομένων αλλά και την ενεργό δράση των πολιτιστικών συλλόγων, βλέπουμε ότι έχουν αρχίσει και ξαναεδραιώνονται στις πολιτιστικές διοργανώσεις, στη συνείδηση και αποδοχή του κόσμου.

Η παραδοσιακή μουσική είναι ένα ιδιαίτερο κομμάτι της παράδοσης, και γνωρίζω ότι ασχολείστε με τη διάσωση , διάδοση και αναπαραγωγή ανέκδοτων τραγουδιών από την ευρύτερη περιοχή της Θράκης. Η έρευνα είναι συνεχής και πόσο εύκολη είναι δεδομένου ότι βασίζετε σε μαρτυρίες και καταγραφές ανθρώπων που είχαν βιώματα ;

Αρχικά, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η διαδικασία της έρευνας είναι ένα πολυσύνθετο και πολυπαραγοντικό ζήτημα. Το να σε εμπιστευτεί ένας ηλικιωμένος άνθρωπος σε ένα απομακρυσμένο χωριό, να σε δεχτεί στο σπίτι του, να σου ανοίξει την καρδιά του και να καταθέσει τα βιώματά του, να σου πει τραγούδια, να ανοίξει την ντουλάπα του και να σου δώσει τη φορεσιά του που ενδεχομένως έχει κληρονομήσει από τους προγόνους του.

Να σε συστήσει και σε άλλους κατοίκους του χωριού για να αξιολογήσεις και ενδεχομένως διασταυρώσεις πληροφορίες είναι κάποια από τα στοιχεία που καθιστούν εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση αυτό που μια λέξη ονομάζουμε έρευνα, αν και δε γίνονται όλες οι έρευνες με τον ίδιο τρόπο.

Σε κάθε περίπτωση, όπως σε κάθε επιστημονικό πεδίο, έτσι και στη λαογραφία ο/η ερευνητής/τρια οφείλει να ακολουθεί συγκεκριμένους κανόνες δεοντολογίας αλλά και μεθοδολογίας, να είναι αμερόληπτος, να έχει ως μοναδικό στόχο να αναδείξει την ιστορική αλήθεια χωρίς προσωπικές παρεμβολές , φυσικά να σέβεται τα υποκείμενα που καταθέτουν τις μαρτυρίες τους και κυριότερα να είναι καλά διαβασμένος, να έχει ξεκαθαρίσει τι θέλει να ερευνήσει και για ποιους λόγους.

Ευτυχώς υπάρχουν αξιόλογοι ερευνητές και λαογράφοι στην Ελλάδα με πολύτιμο έργο επιστημονικών προδιαγραφών και έτσι διασώζεται ένας θησαυρός που υπό άλλες συνθήκες θα χανόταν μαζί με τους ανθρώπους. Από εκεί και μετά ξεκινά το δικό μας έργο που καλούμαστε να επιμεληθούμε το υλικό της έρευνας, των καταγραφών και να αποδώσουμε μουσικά τα τραγούδια και τους ήχους, σύμφωνα με τις υποδείξεις και τις μαρτυρίες των ανθρώπων που τα παρέδωσαν.

Ακριβώς αυτή είναι η διαδικασία που ακολουθήσαμε και στα δύο cd με τα οποία εισήλθαμε στη δισκογραφία παραδοσιακής μουσικής, «Τρανταφυλλόβεργα» και «Νερ για δγείτι αφιγκραστείτι», και αν θέλετε αυτή είναι και κατά μία έννοια η σημασία του όρου «παράδοση» στις μέρες μας.

Βλέπουμε ότι ολοένα και περισσότεροι νέοι κάνουν στροφή στην παράδοση . Τι είναι αυτό που έπαιξε σημαντικό ρόλο σ’ αυτή τη στροφή;

Αρχικά, ας σταθούμε λίγο στο γεγονός αυτό μιας και το θεωρούμε εξαιρετικά σημαντικό από πολλές απόψεις. Τι σημαίνει ότι οι νέοι κάνουν στροφή στην παράδοση? Σημαίνει ότι εδώ και κάποια χρόνια ολοένα περισσότεροι/ες νέες και νέοι συμμετέχουν ενεργά σε πολιτιστικούς συλλόγους είτε ως μέλη είτε ως διοικητικά όργανα και μαθαίνουν για τα λαογραφικά στοιχεία διαφόρων τόπων, την ιστορία, τις μνήμες, τα βιώματα και τους ίδιους τους ανθρώπους.

Όλα αυτά που ένας κοινωνιολόγος θα έλεγε ότι αποτελούν πτυχές της ταυτότητας ενός ατόμου. Σημαίνει ότι ψάχνουν και επιλέγουν τα παραδοσιακά γλέντια και τους χορούς για τη διασκέδασή τους, γεγονός που δίνει ζωή , συνέχεια και λόγο ύπαρξης στα δρώμενα αυτά και τα καθιστά κομμάτι της σύγχρονης ζωής.

Υπάρχουν αρκετά παραδείγματα όπου νέοι άνθρωποι μέσα από ακαδημαϊκές έρευνες και συστηματική δουλειά φέρνουν στο φως μια αλήθεια που υπό άλλες συνθήκες θα χανόταν μαζί με τις μνήμες των ανθρώπων.

Υπάρχουν άλλες περιπτώσεις και μάλιστα αρκετές όπου νέοι άνθρωποι αναλαμβάνουν την ευθύνη με λιγοστά μέσα και πόρους και προσωπικές θυσίες να αναβιώσουν έθιμα σε χωριά που είχαν σβήσει για δεκάδες χρόνια, όπως συμβαίνει σε πολλά χωριά στον Έβρο κατά την περίοδο των εθίμων του Δωδεκαημέρου. Βλέπουμε νέους ανθρώπους να αναζητούν και να μαθαίνουν να παίζουν τα παλιά όργανα της Θράκης και όχι μόνο, να τα εδραιώνουν στα σύγχρονα γλέντια και να τα βγάζουν από την αφάνεια χρόνων.

Ο κάθε άνθρωπος αποδίδει δικό του νόημα στον πολιτισμό και οδηγείται από ένα πλήθος εσωτερικών αιτιών να ασχοληθεί με την παράδοση.

Πιθανόν λόγω κάποιου ηθικού χρέους προς τους προγόνους του ή την καταγωγή του, κάποιας συναισθηματικής ή ηθικής ικανοποίησης που βιώνει από τη σύνδεση με τις ρίζες που τίποτε άλλο δεν μπορεί να την προσφέρει, ενδεχομένως κάποια εσωτερική αναζήτηση της ταυτότητας ή κάποια κοινωνική ανάγκη να έρθει σε επαφή με άλλους ανθρώπους και να μοιραστεί κοινές εμπειρίες.

Το σίγουρο είναι ότι η φλόγα της παράδοσης διατηρείται αναμμένη όσο την κρατούν οι άνθρωποι αναμμένη. Όσο βλέπουμε τις νέες γενιές να εμπνέονται από αυτό το κομμάτι του πολιτισμού και να το μελετούν, τότε η παράδοση δένει αρμονικά με τον καθημερινό τρόπο ζωής, κάτι που εμείς θεωρούμε ευτύχημα.

Πρώτη δισκογραφική δουλειά το 2013 «Τρανταφυλλόβεργα» και δεύτερη το 2016 «Νερ για δγείτι αφιγκραστείτι», με κάποια ανέκδοτα τραγούδια από δυο χωριά της Θράκης , θα μας πείτε γι’ αυτές τις δουλειές;

Το πρώτο άλμπουμ, η «Τρανταφυλλόβεργα», εκδόθηκε το 2013 και είναι παραγωγή του Πολιτιστικού Συλλόγου Χιονάδων Έβρου, ένα μικρό χωριό που βρίσκεται και κεντρικά και βόρεια στο Νομό Έβρου. Περιλαμβάνει 14 ανέκδοτα τραγούδια της παράδοσης του χωριού και ένα πολυσέλιδο ένθετο με λαογραφικά στοιχεία αναφορικά με τη φορεσιά, τα τραγούδια και την ιστορία του τόπου.

Το «Νερ για δγείτι αφιγκραστείτι» εκδόθηκε το 2016 και είναι η πρώτη δισκογραφική παραγωγή του Εκπολιτιστικού Λαογραφικού Συλλόγου Διδυμοτείχου «Τα Δίδυμα Τείχη». Ήταν μεγάλη μας τιμή να αναλάβουμε τη μουσική επιμέλεια, ενορχήστρωση και εκτέλεση του καταγραφικού υλικού του ερευνητή και χοροδιδασκάλου Απόστολου Πολυσάκη.

Περιλαμβάνει 14 ανέκδοτα τραγούδια από το Ισαάκιο Έβρου, οι κάτοικοι του οποίου έλκουν την καταγωγή τους από χωριά της Μακράς Γέφυρας, και ένα επίσης πολυσέλιδο ένθετο 135 σελίδων με εκτενείς πληροφορίες για την ιστορία του τόπου, τα έθιμα, τη φορεσιά, τα τραγούδια.

Και ερχόμαστε στη δισκογραφική δουλειά ‘’ΟΡΜΕΝΙΟΝ’’ το όνομα του το πήρε από το ομώνυμο χωριό που είναι το βορειότερο κατοικημένο μέρος της Ελλάδας .

Το «Ορμένιον» αποτελεί την πρώτη διεθνή δισκογραφική δουλειά του συγκροτήματος σε συνεργασία με τη δισκογραφική εταιρεία Teranga Beat. Από την πρώτη στιγμή που ακούει κανείς το project, αντιλαμβάνεται ότι ο ήχος του δεν έχει σχέση με την παράδοση και δεν επιχειρεί και καμία σύνδεση με τα πρότυπα και τα χαρακτηριστικά της παραδοσιακής μουσικής.

Ο δίσκος βασίζεται σε προσωπικές συνθέσεις και δημιουργίες της μπάντας, έχουμε χρησιμοποιήσει σύγχρονα όργανα όπως το ηλεκτρονικό αναλογικό όργανο με κύρια εστίαση στον ήχο των οργάνων μας, στο παίξιμο και τη δεξιοτεχνία μας ως μουσικοί, στους αυτοσχεδιασμούς και στο δέσιμο που έχουμε μεταξύ μας παικτικά.

Επίσης, είμαστε ιδιαίτερα περήφανοι που ο δίσκος έχει αποσπάσει εξαιρετικές διεθνείς διακρίσεις για το 2020, βρίσκεται στους 10 καλύτερους δίσκους της world music στον κόσμο για την περσινή χρονιά σύμφωνα με κάποια μουσικά charts και στα καλύτερα 25 άλμπουμ στον κόσμο σύμφωνα με τα Transglobal Music Charts για το 2020.

Έχετε πάρει μέρος σε πολλά φεστιβάλ στο εξωτερικό και θα ήθελα να μας πείτε για το αντίκρισμα και την αποδοχή που έχει στους ξένους αυτό το ιδιαίτερο άκουσμα της Θρακιώτικης μουσικής;

Η θρακιώτικη μουσική έχει όλα εκείνα τα στοιχεία που μπορούν να γοητεύσουν και να συγκινήσουν κάθε ακροατή ανεξάρτητα καταγωγής ή μουσικών καταβολών. Έχει ρυθμό, έχει μελωδίες, έχει στίχο, έχει ιστορικό βάθος, έχει μία ανεξήγητη δυναμική που ενδεχομένως πηγάζει από τα ίδια τα όργανα που παράγουν τους ήχους.

Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι αυτά τα όργανα έχουν χρησιμοποιηθεί σε όλα τα έθιμα του θρακικού πολιτισμού, δεν είναι συμπτωματική η επιλογή της λύρας στα Αναστενάρια ή της γκάιντας στα έθιμα του γάμου για παράδειγμα. Ο ήχος αυτών των οργάνων προκαλεί συναισθήματα και μάλιστα δυνατά, οι Θρακιώτες το ξέρουν καλά αυτό, και το εισπράττουμε και από τους ακροατές μας στα φεστιβάλ που εμφανιζόμαστε ανά τον κόσμο.

Ενώ μπορεί να μοιάζει πρωτόγνωρη εμπειρία το άκουσμα της μουσικής μας στο εξωτερικό, εν τούτοις δημιουργεί μία οικειότητα, μια ζεστασιά και φυσικά ξεσηκώνει τους ακροατές.

Ένα μεγάλο ευχαριστώ που ήρθατε στη γωνίτσα μας και ευχόμαστε πάντα επιτυχίες και πάντα να μας ξεσηκώνετε με τη μουσική σας. Θα ήθελα φεύγοντας επειδή Εβρίτικη Ζυγιά χωρίς χορό είναι φαγητό χωρίς αλάτι, να μας αφιερώσετε τρεις τέσσερις χορούς έτσι ξέρετε ζωντανούς για να αρχίσει το γλέντι!!

Σας ευχαριστούμε κι εμείς για την πρόσκληση. Υγεία σε όλες και όλους και καλή αντάμωση ευχόμαστε στα γλέντια και στο χορό!

Την Εβρίτικη Ζυγιά μπορείτε να την απολαύσετε και να στήσετε ένα γλεντάκι στο σπίτι , δεδομένου των συνθηκών , στο κανάλι τους στο YouTube ΕΔΩ

Εμάς εδώ στη Γωνίτσα μας για να ξεκινήσει το γλέντι και να συνεχίσουμε στο κανάλι τους την αποκορύφωση , μας χαρίζουν μερικούς χορούς για προθέρμανση… Θα μου επιτρέψετε να ξεκινήσουμε με μια Μοναστηριώτικη Μπαϊντούσκα την οποία έδωσα παραγγελία και ευχαριστώ πάρα πολύ την Εβρίτικη Ζυγιά!!!

Ελάτε στην παρέα μας στο Facebook