Το Γαϊτανάκι- το έθιμο της αποκριάς και οι ρίζες του…

Το γαϊτανάκι είναι ένα από τα λίγα έθιμα που διατηρούνται αυτούσια στις μέρες μας.

Το γαϊτανάκι ήρθε στην Ελλάδα από τον Πόντο και την Μικρά Ασία. Οι πρόσφυγες που ήρθαν στην Ελλάδα έφεραν μαζί τους και τα έθιμά τους, κληρονομιά των προγόνων τους.

Η λέξη γαϊτανάκι είναι υποκοριστικό της μεσαιωνικής λέξης γαϊτάνιν που σημαίνει το μεταξωτό κορδόνι και προέρχεται από την ελληνιστική λέξη γαϊτάνη.

Σύμφωνα με την ετυμολογία της λέξης, προέρχεται από την κέλτικη πόλη Γαέτα, όπου παρήγαγαν κορδέλες τις οποίες χρησιμοποιούσαν για την τέλεση του εθίμου.

Το γαϊτανάκι χρειάζεται δεκατρείς χορευτές.

Ό ένας κρατάει τον μεσαίο στύλο και οι άλλη κρατούν δώδεκα κορδέλες, κάθε μια σε διαφορετικό χρωματισμό.

Οι χορευτές σχηματίζουν έξι ζευγάρια και χορεύουν αντικριστά, περνώντας μία φορά από κάτω από τον συν-χορευτή τους και μια από πάνω.

Καθώς κινούνται γύρω από τον στύλο, πλέκουν τις κορδέλες γύρω από τον στύλο δημιουργώντας χρωματιστούς συνδυασμούς,

με τον ίδιο τρόπο που έπλεκαν παλιά οι γυναίκες τα γαϊτάνια και στόλιζαν τις παραδοσιακές φορεσιές.

Όταν οι κορδέλες έχουν όλες τυλιχτεί και οι χορευτές χορεύουν όλο και πιο κοντά στο κοντάρι, αντιστρέφεται η φορά του χορού και αφού τα γαϊτάνια ξετυλιχτούν ο χορός τελειώνει.

Στις περισσότερες περιπτώσεις το γαιτανακι αποτελεί παραδοσιακή γιορτή αιώνων, διαφόρων αγροτικών κυρίως περιοχών,

συμβολίζοντας το πνεύμα της συναδέλφωσης, της αγάπης και της ομόνοιας.

Ο κυκλικός χορός κατά περίπτωση, υποδηλώνει τον κύκλο της ζωής, από την ζωή στον θάνατο, από την λύπη στην χαρά και από τον χειμώνα στην άνοιξη.

Κατά μια άλλη εκδοχή, οι κορδέλες στο γαιτανακι συμβολίζουν τις ακτίνες του ηλίου, είναι 12 όπως οι μήνες του χρόνου

ενώ ο κυκλικός χορός συμβολίζει τον χορό των Ωρών, θεοτήτων του χρόνου, που όριζαν επίσης τη βλάστηση.

Σε πολλές περιοχές το γαιτανακι σήμερα το χορεύουν τις Αποκριές υπάρχουν όμως πολλές μαρτυρίες ότι παλαιότερα χορεύονταν τα Θεοφάνεια

αμέσως μετά τον αγιασμό των υδάτων η την Πρωτοχρονιά, μάλιστα αρκετές περιοχές κρατούν ακόμη το έθιμο αυτές τις ημέρες.

Εδώ είναι η ομάδα μας στο Facebook και εδώ  η σελίδα μας!!