Νικήτη Χαλκιδικής: Ένας ιστορικός οικισμός!!

Η Νικήτη είναι από τα πιο παλιά χωριά της Χαλκιδικής. Η ιστορία του παλιού χωριού της Νικήτης πάει πίσω στον 14ο αιώνα.

Ο τόπος κατοικείται για πάνω από τρεις χιλιάδες χρόνια. Ο Ηρόδοτος στην Ιστορία των Μηδικών Πολέμων, αναφέρει την πόλη της Γαληψούς ανάμεσα στην Τορώνη και τη Σερμύλη.

Οι αρχαιολόγοι τοποθετούν με μεγάλη πιθανότητα τη Γαληψό στην περιοχή Καστρί λίγο νότια από τη Νικήτη. Κατά την ύστερη ελληνιστική και ρωμαϊκή περίοδο, υπήρχε ένας σημαντικός οικισμός στην περιοχή.

Kοντά στη Νικήτη βρέθηκε το επιτύμβιο ενός Ρωμαίου αποίκου της Κασσάνδρειας, ο οποίος κατοικούσε εδώ είτε σε κάποια αγροτική έπαυλη

είτε στον κοντινό ρωμαϊκό οικισμό ,όπου τοποθετείται πιθανώς και η αρχαία Φυσκέλλη που σήμερα βρίσκεται

το εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου, στην παραλία της Νικήτης.

Η δημιουργία του οικισμού της Νικήτης

Η ονομασία Νικήτη προέρχεται από τη “γη του Νεακίτου”, μετόχι της Μονής Ξενοφώντος .

Κατά την Οθωμανική κυριαρχία, η Νικήτη ήταν ένα μικρό δραστήριο χωριό. Οι κάτοικοι ήταν κατά κύριο λόγο αγρότες και ψαράδες.

Την εποχή της επανάστασης του 1821 στη Νικήτη ζούσαν περίπου 700 άτομα. Η Χαλκιδική ήταν από τις λίγες περιοχές στη Βόρεια Ελλάδα που προσπάθησε να ξεσηκωθεί εναντίον των Οθωμανών και η Νικήτη πήρε ενεργό μέρος στην επανάσταση.

Όμως ο ξεσηκωμός στη Χαλκιδική δεν είχε την ίδια επιτυχία όπως στη Νότια Ελλάδα και οι Οθωμανοί έκαψαν το χωριό ως αντίποινα.

Τότε, πολλοί κάτοικοι αναγκάστηκαν να φύγουν ψάχνοντας για ασφαλέστερα μέρη για να μείνουν. Εγκαταστάθηκαν στα νησιά του Βορείου Αιγαίου και στην Εύβοια όπου ακόμη ζουν οι απόγονοί τους.

Παρόλαυτα, οι περισσότεροι επέλεξαν να μείνουν και ξαναέχτισαν το χωριό κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα.

Τα πιο σημαντικά κτήρια της Νικήτης, η εκκλησία του Αγίου Νικήτα και το δημοτικό σχολείο, χρονολογούνται από το 1870,

κάτι που σημαίνει ότι μέχρι τότε η Νικήτη είχε πλήρως ανακάμψει από την καταστροφή της αποτυχημένης επανάστασης. 

Μετά την απελευθέρωση του 1912, υπήρξε μία περίοδος επέκτασης του χωριού, παρόλαυτα αρκετά αργής λόγω των δύο παγκοσμίων πολέμων,

της μικρασιατικής καταστροφής που έφερε πολλούς πρόσφυγες στη Χαλκιδική, την οικονομική κρίση της δεκαετίας του 30 και τον εμφύλιο του 1946-49.

Ωστόσο οι κάτοικοι της Νικήτης επιβίωσαν μέσα από όλες αυτές τις δυσκολίες που είχε το πρώτο μισό του 20ου αιώνα. Κατά τη διάρκεια λοιπόν του δεύτερου μισού του αιώνα, το χωριό αναπτύχθηκε ραγδαία.

Έγινε επέκταση προς τη θάλασσα, για πρώτη φορά από την εγκατάλειψη των παράκτιων οικισμών τον 14ο αιώνα, ενώ μεγάλωσαν οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις.

Η παραδοσιακή ενασχόληση με την μελισσοκομία όχι μόνο διατηρήθηκε αλλά οι μελισσοκόμοι της Νικήτης ασχολήθηκαν μαζικά και επαγγελματικά με τη μελισσοκομία.

Ο τουρισμός έγινε μία σημαντική πηγή εισοδήματος και πολλά ξενοδοχεία χτίστηκαν στην περιοχή

Το παλιό χωριό

Το παλιό χωριό της Νικήτης είναι  ένα στολίδι κρυμμένο μέσα σε μια χαράδρα στους λόφους πάνω από το σύγχρονο οικισμό.

Στο παλιό χωριό, τα περισσότερα κτίρια είναι κτισμένα από τα μέσα του 19ου αιώνα μέχρι και τη δεκαετία του τριάντα στον 20ο αιώνα.

Κάνοντας μια βόλτα στις γειτονιές του παλιού χωριού θα συναντήσουμε στο διάβα μας σπίτια που αντιπροσωπεύουν τυπικά δείγματα της μακεδονίτικης αρχιτεκτονικής του τέλους του 19ου αιώνα.

Τα περισσότερα είναι τώρα σε άριστη κατάσταση που έχει ανακαινιστεί πρόσφατα. Μια βόλτα στα σοκάκια της του παλιού χωριού της Νικήτης είναι ένα ταξίδι στο παρελθόν για κάθε επισκέπτη.

Το παλαιότερο κτίριο είναι ο κοιμητηριακός ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου που χρονολογείται από τον 16ο αιώνα με σημαντικές τοιχογραφίες και το ξωκλήσι του Προφήτη Ηλία.
Η θέα από το προαύλιο του μοναδική. Μπροστά μας ξεδιπλώνεται χωροταξικά η ιστορική ανάπτυξη της Νικήτης από το 1300 μέχρι σήμερα

ενώ ταυτόχρονα το βλέμμα μας μπορεί να χαθεί πέρα από τον Τορωναίο κόλπο και την χερσόνησο της Κασσάνδρας για να σταματήσει στις πλαγιές του Όλυμπου και του Κίσσαβου.

 Η εκκλησία του Αγίου Νικήτα (χρονολογείται από το 1870), στέκεται στην κορυφή ενός λόφου.

Ακριβώς κάτω από την εκκλησία, υπάρχει το παλιό δημοτικό σχολείο, ένα κτίριο της ίδιας ηλικίας που είναι πλέον

το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο της Νικήτης, όπου μας δίνει την ευκαιρία να μάθουμε περισσότερα

για το παρελθόν ενός μακεδονίτικου χωριού, μέσα από τα ετερόκλητα εκθέματά του.

πηγή: https://el.wikipedia.org

Εδώ είναι η ομάδα μας στο Facebook και εδώ  η σελίδα μας!!