Πώς ήταν τα Χριστούγεννα στη Βικτωριανή Εποχή;

Τα Χριστούγεννα είναι μία περίοδος αγάπης και ζεστασιάς, όλα μοιάζουν πιο φωτεινά.

Μικροί, ανυπομονούσαμε να έρθουν για να πάρουμε τα δώρα του Άη Βασίλη. Μεγαλώνοντας, περιμέναμε τις γιορτές για να βρεθούμε με τους φίλους και την οικογένεια, να περάσουμε ώρες με τους αγαπημένους μας.

Στη Βικτωριανή εποχή, τα πράγματα ήταν λίγο διαφορετικά – και, ίσως, αρκετά πιο περίεργα.

Τα παραμύθια

Οι αγγλικές οικογένειες, λάτρευαν να μαζεύονται γύρω από τη φωτιά και να διηγούνται ιστορίες. Όχι, όμως, παραμύθια όπως Ο Μάγος του Οζ.

Το βράδυ της Παραμονής Χριστουγέννων ήταν αφιερωμένο σε τρομακτικές ιστορίες με φαντάσματα. Η διασημότερη από αυτές, ήταν Η Χριστουγεννιάτικη Ιστορία του Ντίκενς που, το 1843, τρομοκρατούσε τα παιδιά.

Τα Χριστούγεννα, τότε, ήταν η πιο σκοτεινή, η πιο ανατριχιαστική εποχή του χρόνου. Κι αυτό γιατί η μέση οικογένεια κατοικούσε σε παμπάλαια σπίτια, με ελάχιστο φωτισμό.

Το τσουχτερό κρύο, σε συνδυασμό με τους λαμπτήρες αερίου που χρησιμοποιούνταν μέσα, μπορούσαν να δημιουργήσουν τις ιδανικές συνθήκες για να πιστέψει κάποιος πως είδε τη σκιά ενός φαντάσματος στον τοίχο.

Οι ευχετήριες κάρτες

Οι χριστουγεννιάτικες κάρτες της εποχής μας, είναι φωτεινές, απεικονίζουν τον Άγιο Βασίλη, δώρα και μας φτιάχνουν το κέφι.

Η μαζική τους παραγωγή πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά το 1843, από τον Σερ Χένρι Κόουλ.

Ελάχιστοι, όμως, είχαν την οικονομική δυνατότητα να τις αγοράσουν πριν το 1870. Μέχρι τότε, συνήθιζαν να στέλνουν τις ευχές τους χειρόγραφα, ή τις αντάλλαζαν χέρι με χέρι.

Όταν, όμως, έγιναν δημοφιλείς, οι δημιουργοί δεν προλάβαιναν να τους δώσουν την απαραίτητη προσοχή.

Τα σχέδιά τους, λοιπόν, έβγαιναν πρόχειρα και παράξενα. Ζωγράφιζαν γάτες σε πιάτα φαγητού, λυπημένα άλογα, φτωχά παιδιά να γελοιοποιούνται από τους πλούσιους.

Τα δώρα

Όπως τώρα, έτσι και τότε, η ανταλλαγή δώρων συνηθιζόταν τα Χριστούγεννα. Φυσικά, δεν έμοιαζαν σε τίποτα με τα σημερινά.

Τα μέλη της οικογένειας άφηναν τις συσκευασίες κάτω από το δέντρο τους. Μέσα, τα κουτιά περιείχαν φρούτα, γλυκά, χειροποίητα διακοσμητικά. Όσο περνούσαν τα χρόνια, τόσο πιο σύνθετα γίνονταν τα δώρα.

Οι γυναίκες, επιτρεπόταν να προσφέρουν κάτι μόνο στους άνδρες της οικογένειάς τους – κανέναν άλλον.

Έπρεπε, επίσης, να σιγουρευτούν πως το δώρο τους δεν ήταν ούτε ακριβό, ούτε ιδιαίτερα προσωπικό. Αγόραζαν, συνήθως, ξυριστικά, σαπούνι, χρυσές πένες ή καπνοθήκες.

Όσο για τα δώρα που λάμβαναν εκείνες, ίσχυε το αντίθετο. Κοσμήματα, αρώματα, ένα όμορφο μαντήλι ήταν τα πιο συνηθισμένα.

Φυσικά, όλα εξαρτιούνταν από την οικονομική επιφάνεια  και την οικογενειακή κατάσταση της δεσποινίδας ή της κυρίας.

Ο Άγιος Βασίλης

Μπορεί σήμερα να είναι συνώνυμο της χαράς των Χριστουγέννων, όμως στη Βικτωριανή εποχή δεν πίστευε κανείς πως ένας άνθρωπος θα ξεκινούσε από το Βόρειο Πόλο και, με μαγικό τρόπο, μέσα σε μια νύχτα θα επισκεπτόταν το σπίτι κάθε παιδιού.

Χάρη στους ευφάνταστους συγγραφείς, οι γονείς ήρθαν σε επαφή με ιστορίες σαν εκείνη του ποιήματος The Children’s Friend, που αναφέρονταν στον γέροντα που θα τους έκανε ένα δώρο.

Ξεκίνησαν, έτσι, να τους μιλούν στα μικρά τους για τον Άγιο Νικόλαο, ο οποίος θα τα φρόντιζε μόνο αν συμπεριφέρονταν καλά.

Τα χριστουγεννιάτικα παιχνίδια της βικτοριανής εποχής προκαλούσαν μώλωπες και φωτιές

Κατά τα πρώτα χρόνια της βασιλείας της βασίλισσας Βικτώριας, υπήρχε ένα παιχνίδι, το Snapdragon, σκέτη καταστροφή.

Παραδοσιακά, παιζόταν την Παραμονή των Χριστουγέννων. Οι παίκτες του Snapdragon έπρεπε να βρουν ένα μεγάλο, ρηχό μπολ και να προετοιμαστούν για να διακινδυνεύσουν την υγεία τους.

Σε αυτό το μπολ έπρεπε να ρίξουν κάμποσες σταφίδες. Αν δεν έβρισκαν σταφίδες, γέμιζαν τα μπολ με αμύγδαλα, σταφύλια ή δαμάσκηνα.

Στη συνέχεια, έπρεπε να ρίξουν ένα μπουκάλι κονιάκ στο μπολ, έτσι ώστε οι σταφίδες να ανεβοκατεβαίνουν σαν να πνίγονται.

Έβαζαν το μπολ σε ένα στιβαρό τραπέζι, χαμήλωναν τα φώτα και, με ένα κατάλληλο πανάκι, έβαζαν φωτιά στο κονιάκ.

Για να παίξει κανείς το Snapdragon, έβαζε την οικογένεια και τους φίλους του γύρω από το μπολ,

έτσι ώστε τα πρόσωπά τους να φωτίζονται με δαιμονικό τρόπο και, στη συνέχεια, ένας προς ένας, έβαζαν τα χέρια τους στις φλόγες και προσπαθούσαν να πιάσουν μια σταφίδα.

Αν κάποιος το κατάφερνα, έσβηνε την φλεγόμενη σταφίδα βάζοντάς την στο στόμα του και τρώγοντας την.

Για τους ανθρώπους της βικτοριανής εποχής, πρωί Χριστουγέννων σήμαινε χέρια με φουσκάλες, καμένα χείλη και τσουρουφλισμένο ουρανίσκο.

Το Snapdragon ήταν τόσο διασκεδαστικό που διέθετε και μια μη εποχιακή παραλλαγή -το Flapdragon- στην οποία τοποθετούσαν ένα αναμμένο κερί σε ένα ποτήρι μπίρας.

Οι συμμετέχοντες προσπαθούσαν να πιουν από το ποτήρι χωρίς να πάρουν φωτιά τα γένια, τα μουστάκια ή τα μαλλιά τους.

Το Snapdragon δεν ήταν το μόνο παιχνίδι τους. Υπήρχε και το Blind Man’s Buff, το οποίο παίζεται ακόμη και σήμερα, αν και σε μια πιο ήπια μορφή.

Στη σημερινή του παραλλαγή, ένας παίκτης που έχει δεμένα τα μάτια του προσπαθεί να πιάσει τους άλλους.

Όμως, οι Βικτωριανοί έπαιζαν μια εντελώς πιο σκληρή εκδοχή στην οποία υπήρχε μεγάλη πιθανότητα κανείς να σπάσει τα χέρια, τα πόδια ή και το κεφάλι του.

Ήταν τόσο επώδυνοι και πολυάριθμοι οι τραυματισμοί που προκαλούνταν από το παιχνίδι Buff που φημολογήθηκε ότι το παιχνίδι επινοήθηκε από χειροπρακτικούς για να έχουν δουλειά.

Οι “κυνηγημένοι” είχαν το δικαίωμα να χρησιμοποιήσουν οποιοδήποτε μέσο, προκειμένου να δυσκολέψουν την το έργο του κυνηγού.

Τα εμπόδια που έβαζαν ήταν συχνά πολύ επικίνδυνα, ενώ επιτρέπονταν τα σπρωξίματα και τα χτυπήματα.

Την επόμενη μέρα, όσοι γλίτωσαν τα εγκαύματα από το snapdragon, είχαν σίγουρα μελανιές και πληγές από την τυφλόμυγα.

Στις πιο ακραίες περιπτώσεις, το αποτέλεσμα ήταν μέχρι και σπασμένα πόδια και χέρια….

Ένα ακόμη παιχνίδι που έπαιζαν την παραμονή των Χριστουγέννων ήταν το Ερωτήσεις και Εντολές, μια παραλλαγή του σημερινού Αλήθεια ή Θάρρος.

Αν κάποιος αποτύχαινε να ακολουθήσει μια εντολή ή να απαντήσει σε μια ερώτηση του επιβαλλόταν ένα χρηματικό πρόστιμο ή, πιο συχνά, του μαύριζαν το πρόσωπό με αιθάλη από την φωτιά.

Φυσικά, υπήρχε μεγάλη κατανάλωση δυνατής μπίρας με μοσχοκάρυδο και ζάχαρη, αλλά αυτό συνδυαζόταν συχνά με την παραδοσιακή και ανώνυμη πρόκληση του Yuletide

που έπρεπε κανείς να προσπαθήσει να γυρίσει περίπου πενήντα φορές μέσα σε ένα λεπτό.Συνήθης κατάληξη, η λιποθυμία….

Τα Χριστούγεννα που γιορτάζουμε σήμερα έχουν έθιμα που προέρχονται από την βικτοριανή εποχή, αλλά ευτυχώς απέχουν πολύ από τις φωτιές και τα σπασμένα κεφάλια.

πηγή πληροφοριών: https://www.portraits.gr/, https://3otiko.blogspot.com/

Ακολουθήστε τη σελίδα μας στο Facebook ή Την ομάδα μας στο Facebook