Άγιος Βασίλης ή Santa Claus…

Ο Άγιος Βασίλης είναι μια από τις διασημότερες και πιο αγαπημένες φιγούρες στον κόσμου,

μια μορφή που προκύπτει από την χριστιανική παράδοση και έχει τη δική της ιστορία

Είναι σίγουρα ο πιο διάσημος άγιος όλων.

Μπορεί να είναι και ο μόνο άγιος που γιορτάζεται με τόση θέρμη από Ορθόδοξους, Καθολικούς, Προτεστάντες.

Ίσως ακόμη και από μη Χριστιανούς. Για τα γράμματα που λαμβάνει κάθε χρόνο ούτε λόγος!

Ποιος είναι όμως στην πραγματικότητα ο Αη Βασίλης και από που κρατά η…κόκκινη σκούφια του;

Κι όμως, μπορεί εμείς να τον αποκαλούμε Βασίλη, όμως αν τον συναντήσεις πουθενά εκτός ελληνικών συνόρων,

τότε δεν θα ακούσει στο όνομα Bill. Αντίθετα θα “γυρίσει” αν τον αποκαλέσεις Νικόλαο. 

Ο Ορθόδοξος Άγιος Βασίλης από την Καισαρεία (Μέγας Βασίλειος)

Ο ορθόδοξος Άγιος Βασίλης ούτε με δώρα έχει σχέση, ούτε με χιόνια και έλκηθρα.

Αντίθετα, αυτά που κρατάει στα χέρια του είναι «χαρτί και καλαμάρι» και βέβαια καθόλου χρήματα.

Πατρίδα του θεωρείται η βιβλική Καισάρεια της Καππαδοκίας, το σημερινό Kayseri της Τουρκίας.

Η περιοχή μνημονεύεται για πρώτη φορά από τον Ηρόδοτο και αποτέλεσε πεδίο διαμάχης

για πολλούς λαούς, εξαιτίας των πλουσίων κοιτασμάτων της σε χρυσό, ασήμι και χαλκό.

Τον 4ο μ.Χ. αιώνα αποτέλεσε το κέντρο του μοναστικού βίου που άνθησε στις βραχώδεις σπηλιές της περιοχής.

Αντίθετα, ο δυτικός κόσμος γνωρίζει έναν Άγιο Βασίλη, η εικόνα του οποίου είναι

ο συνασπισμός μύθων και παραδόσεων ολόκληρης της Ευρώπης.

Για τους προτεστάντες της Βόρειας και Κεντρικής Γερμανίας είναι ο «Weihnachtsmann», ο «άνθρωπος των Χριστουγέννων»,

ενώ για τους Άγγλους είναι ο «Πατέρας των Χριστουγέννων» (ή Father Christmas).

Ο συμπαθής γενειοφόρος κύριος με το έλκηθρο προέρχεται από τον Άγιο Νικόλαο.

Για τους καθολικούς, ο Άγιος Νικόλαος είναι ο «Santa Claus» ή διαφορετικά, «Sinterklaas» στα Ολλανδικά.

Η γέννηση του Santa Claus

Οι Ολλανδοί μετανάστες ήταν άλλωστε αυτοί που εξήγαγαν τη λέξη στην Αμερική τον 17ο αιώνα.

Ο Άγιος Νικόλαος γεννήθηκε στην Μικρά Ασία τον 3ο αιώνα μ.Χ.

Είναι ο προστάτης των παιδιών και των ανθρώπων της θάλασσας.

O γνωστός σε εμάς προστάτης των θαλασσών, στον οποίο πίστευαν και πολλοί άλλοι ναυτικοί, όπως οι γείτονες Ιταλοί.

Ήταν λοιπόν αυτοί το 1087 μ.Χ που συμμετείχαν στην εκστρατεία μεταφοράς των λειψάνων του Αγίου στο Μπάρι,

από την Μύρα της Μικράς Ασίας.

Οι ναυτικοί έκλεψαν τα οστά παρά τις αντιρρήσεις των εκεί χριστιανών, για να τον προστατέψουν από την επιδρομή πειρατών.

Η φήμη του εξαπλώνεται γρήγορα σε όλη την Ευρώπη και ιστορίες κάνουν λόγο για τον προστάτη των θαλασσών,

και των παιδιών που πετά στους αιθέρες πάνω στο άλογο του και μοιράζει χρυσό

σε φτωχούς ρίχνοντας τον από την καμινάδα των σπιτιών.

Όσο ο Άγιος Νικόλαος ταξιδεύει από χώρα σε χώρα, τόσο αποκτά νέα χαρακτηρισιτκά.

Κάθε λαός του προσθέτει στοιχεία από την δική του παράδοση. Στην περιοχή λοιπόν της σημερινής Γερμανίας,

υποδέχθηκαν τον Sinter Klaas (Άγιο Νικόλαο) όταν ασπάστηκαν τον Χριστιανισμό,

στον οποίο έδωσαν πολλά στοιχεία από έναν άλλο θεό τον Odin (Οντιν).

Ο Θεός εκείνος πετούσε με το άλογό του στους ουρανούς και επιβράβευε τα παιδιά με δώρα και γλυκά.

Αντίστοιχα εκείνα άφηαν καρότα και ζάχαρη στις μπότες τους για να ταίσουν το άλογό του .

Οι Ολλανδοί ναυτικοί, φορτωμένοι με τις παραδόσεις τους έφτασαν στην Νέα Γη.

Το Νέο Άμστερνταμ θα γιόρταζε και αυτό τον Σίντερ Κλάας αν δεν επέρχονταν πολύ σύντομα η εξαγγλοποίηση της πόλης.

Στους κόλπους της Νέας Υόρκης, όπως ήταν το όνομα της πόλης πλέον, ο συμπαθής άγιος χρειάστηκε περισσότερο χρόνο ούτως ώστε να γίνει ευρύτερα γνωστός.

Αρχικά, έπρεπε να κάνει το όνομα του πιο εύπεπτο για την αγγλόφωνη Αμερική.

Έτσι ο Σίντερ Κλάας γίνεται αμερικανιστί Σάντα Κλάους (Santa Claus) και κάνει την εμφάνισή του στον αμερικανικό τύπο του 18ου αιώνα.

Την πρώτη βέβαια επαφή των Αμερικανών με των Ευρωπαίο Άγιο την οφείλουμε στον διάσημο συγγραφέα Ουάσινγκτον Ίρβινγκ, ο οποίος και περιέγραψε την άφιξη του στο Μανχάταν πάνω σε λευκό άλογο.

Όμως ο μύθος του Αη Βασίλη δεν είχε ακόμη τελειοποιηθεί.

Το 1823, ο συγγραφέας Κλέμεντ Κλαρκ Μούρ έγραψε το ποίημα “Μια επίσκεψη από τον Άγιο Βασίλη” ή “Μια νύχτα πριν τα Χριστούγεννα” όπως είναι ευρύτερα γνωστό.

Σε αυτό η επίσκεψη του Αη Βασίλη τοποθετείται για πρώτη φορά την Παραμονή των Χριστουγέννων,

ενώ στη θέση των ξύλιων παπουτσιών, ο Μουρ φαντάζεται πλεχτές κάλτσες κρεμασμένες στο τζάκι.

Ταυτόχρονα, το βαγόνι μετατρέπεται σε μικρό έλκηθρο το οποίο σέρνουν τάρανδοι.

Η εικόνα αυτή θα εντυπωθεί για πάντα στον αστικό μύθο του Άη Βασίλη που έτσι αποκτά τη φήμη πως έρχεται από τον βορά (πολύ πριν πολιτογραφηθεί Φινλανδός από το Ροβανιέμι).

Το ποίημα περιγράφει με γλαφυρή λεπτομέρεια το έλκηθρο, ένα ένα τα ονόματα των ταράνδων που το κινούν, οι οποίοι είναι οχτώ στον αριθμό :

Ντάσερ,

Ντάνσερ,

Μπράνσερ,

Βίξεν,

Κόμετ,

Κιούμπιντ,

Ντόντερ

και Μπλίτσεν.

ακόμη και το χαρακτηριστικό τρανταχτό γέλιο του Αη Βασίλη.

Η μορφή του παρόλα αυτά παραμένει ακόμη αρκετά ασαφής. 

Μάλιστα, ο τρόπος με τον οποίο περιγράφεται στο ποίημα, να γλιστράει μέσα από την καμινάδα,

παραπέμπει πιο πολύ σε ξωτικό, παρά σε κανονικό άνθρωπο. 

Πρίν αποκτήσει κόκκινα ρούχα

Σύμφωνα με διάφορους μύθους οι οποίοι επιβίωσαν μέσα στα χρόνια, ο ερχομός του Άγιου Βασίλη προμήνυε τον ερχομό της άνοιξης και την αναγέννηση της φύσης,

έτσι όσοι απεικόνιζαν τότε την εικόνα του, τον έντυναν με πράσινα ρούχα, βάζοντας του μάλιστα και διάφορα στοιχεία της φύσης πάνω του.

Όμως…

Την σκυτάλη της σμίλευσης της εξωτερικής πλέον μορφής του Άη Βασίλη, παίρνει ο σκιτσογράφος Τόμας Νάστ,

ο οποίος και δημοσιεύει τα πρώτα σκίτσα του στο περιοδικό Harper’s Weekly to 1862.

O Αμερικανός σχεδιαστής θα συνεχίσει να ζωγραφίζει τον Άη Βασίλη για περισσότερα από 30 χρόνια, βελτιώνοντας χρόνο με τον χρόνο την εμφάνισή του.

Είναι αυτός ο εμπνευστής του κόκκινου χρώματος για τα ρούχα του.

Παρά τον μύθο γύρω από τα χρώματα του Άγιου Βασίλη και ότι επιλέχθηκαν εξαιτίας της Κόκα Κόλα,

η αλήθεια είναι πως το κόκκινο της κάπας του είχε αποδοθεί πολύ νωρίτερα.

Παρόλα αυτά, η διασημότερη εταιρεία αναψυκτικών στον κόσμο έχει να υπερηφανεύεται για κάτι, που είναι ίσως πιο σημαντικό.

Η μορφή του Άη Βασίλη, ως ανθρώπου, λίγο τροφαντού, αρκετά ψηλού, με ροδαλά μάγουλα, είναι προϊόν δικής της εμπνεύσεως.

Για την ακρίβεια, όπως αναφέρει η εταιρεία και στον διαδικτυακό της τόπο, οι υπεύθυνοι αναζητούσαν τρόπους

να προωθήσουν το αναψυκτικό τους κατά τους χειμερινούς μήνες, όπου με την πτώση της θερμοκρασίας έπεφταν και οι πωλήσεις.

Έτσι σκέφτηκαν να το συνδέσουν με τον Άγιο Βασίλη και ανέθεσαν στον σχεδιαστή Χάντον Σάνμπλομ

να σχεδιάσει την νέα τους διαφημιστική καμπάνια για τον χειμώνα του 1931.

Η επιτυχία του πόστερ ήταν προφανής. Η μορφή του Άγιου Βασίλη, έγινε αστραπιαία ταυτόσημη με εκείνη στην αφίσα του αναψυκτικού.

Στην Ελλάδα

Λέγεται πως στην Ελλάδα, η εικόνα του τροφαντού Άη Βασίλη ήρθε τις δεκαετίες του 50 και του ’60, από ομογενείς που βρίσκονταν στην Αμερική.

Ο «δυτικότροπος» Άγιος Βασίλης άρχισε να μπαίνει με καρτ-ποστάλ στα σπίτια των αστικών οικογενειών και σύντομα

πήρε τη θέση του στα ελληνικά Χριστούγεννα, αλλάζοντας όμως όνομα και ημερομηνία που επισκέπτεται τα σπίτια

(επειδή εμείς τιμούμε τον Μέγα Βασίλειο ).

Εμείς, λοιπόν, περιμένουμε τον Αγιο Βασίλη την Πρωτοχρονιά.

Το πνεύμα των Χριστουγέννων

Έκτοτε ο Άη Βασίλης πετά κάθε χρόνο και μοιράζει δώρα στα “καλά” παιδιά του κόσμου.

Αν και πολλοί εντυπωσιάζονται από το ταξίδι αυτό με τους τάρανδους πάνω από όλη την γή,

στην πραγματικότητα είναι το ταξίδι της ζωής και της δημιουργίας του που εντυπωσιάζει.

Αυτή η παραμυθένια φιγούρα δίνει λάμψη στα μάτια εκατομμυρίων παιδιών (μικρών και μεγάλων παιδιών) κάθε Χριστούγεννα.

Ας αφήσουμε το μύθο να κάνει τη δουλειά του και εμείς …γιατί όχι ας γίνουμε για λίγο παιδιά και ας γράψουμε το δικό μας γράμμα!!

Ο Άγιος Βασίλης ξεκίνησε το ταξίδι του και μας παίρνει συνταξιδιώτες !! Ελάτε να ζήσουμε αυτό το υπέροχο ταξίδι μέσα από τα δικά του μάτια…Ακολουθήστε το βίντεο παρακάτω και…

Καλή Πρωτοχρονιά

πηγή πληροφοριών: https://www.tlife.gr

Ακολουθήστε τη σελίδα μας στο Facebook ή Την ομάδα μας στο Facebook