Σύμη- χοροί και έθιμα..

Πολλά τα έθιμα της Σύμης που γίνονται σε διάφορες περιόδους θρησκευτικών εορτών και μυστηρίων(γάμο , βάπτιση ) όλα με την ανάλογη βαρύτητα και τελετουργικό που τα αρόζει. . Από αυτά ένα ξεχωρίσαμε που είναι ιδιαίτερα ξεχωριστό..

Τα στεφάνια του Μάη στη Σύμη..

Τα παλαιότερα χρόνια οι νοικοκυρές πρίν ξημερώσει καλά καλά , ανέβαιναν στο βουνό να μαζέωουν αγριολούλουδα όπως

αμά,

χιλίοκομπο,

σταυρόκομπο,

το αγκαθάκι τις μαργαρίτες ,

φύλλα μαύρης συκιάς

και κλωνάρι ελιάς.

Ο κύκλος του στεφανιού γινόταν με κλιματόβεργες . Δεξιά και αριστερά έδεναν φύλλα μουσμουλιάς ή κισσού και πάνω σ’αυτά έβαζαν τα αγριολούλουδα σε ματσάκια. Επίσης για το στόλισμα του στεφανιού χρησιμοποιούσαν τριαντάφυλα, πασχαλιές, μαστιχέςκαι διάφορα άλλα λουλούδια.

Στεφάνι έφτιαχναν εκτός για το σπίτι τους και για το καϊκι τους, για το μαγαζί τους και η αρραβωνιασμένη κόρη έφτιαχνε και για την πεθερά.

Όταν τελείωναν τα στεφάνια ετοίμαζαν τις σουπιέρες με ξερά σύκα και μουσταλευριά και γέμιζαν τα ποτήρια τους κρασί. Πρώτα έτρωγαν τα σύκα και τη μουσταλευριά για να είναι γλυκός ο Μάης και μετά επιναν το κρασί.

Τον Μάη τον έτρεμαν όλοι , ούτε γάμοι γίνονταν , ούτε αρραβώνες , ούτε λουλούδια φύτευαν

ΧΟΡΟΙ

Η μουσική παράδοση των Δωδεκανήσων έχει άρρηκτη σχέση με αυτήν του Αιγαίου.

Μάλιστα, ήδη από την αρχαιότητα, τα νησιά του Αρχιπελάγους έβρισκαν τρόπους επικοινωνίας με αποτέλεσμα να ανταλλάσσουν πολλά κοινωνικά και πολιτισμικά στοιχεία.

Αρχαιότητα

Η απαρχή της μουσικοχορευτικής ιστορίας του Αιγαίου χάνεται σε μυθικές θεωρήσεις, συνδεδεμένη με την γέννηση του Απόλλωνα, του Δια, του Ορφέα και της Σαπφώς.

Τα Δωδεκάνησα έχουν μια πολυμορφική παράδοση. Αυτό οφείλεται κυρίως στη ναυτιλία και το εμπόριο που συντέλεσαν σε μια σπουδαία πολιτιστική ανάπτυξη.

Ήδη τα Δωδεκάνησα ήταν γνωστά για την πνευματική τους άνθηση κάτι που αναγνώριζαν και οι Ρωμαίοι ονομάζοντας τη Ρόδο «claram», επιφανή και με ποιότητα στη μόρφωση.

Σύμφωνα μάλιστα με αρχαιολογικές σκαπάνες, που αφορούσαν τους «Διονυσιακούς τεχνίτες» της αρχαιότητας,

οι 36 καλλιτέχνες με πανελλήνια προβολή και αναγνώριση κατάγονταν από τα Δωδεκάνησα.

Βυζαντινά Χρόνια

Πρόκειται για την ιπποτική εποχή, μια σημαντική περίοδο για τη Σύμη και γενικότερα τα Δωδεκάνησα, λόγω της ειρηνικής ζωής μεταξύ Φράγκων και Δωδεκανησίων και της ελεύθερης πνευματικής έκφρασης.

Όλα τα παραπάνω συντέλεσαν στη δημιουργία μιας ανώτερης ποίησης και συνθέσεων ερωτικών ασμάτων.

Τέλος, την περίοδο αυτή παρατηρούμε την επίδραση της θρησκευτικής μουσικής και του στίχου στα κοσμικά λαϊκά τραγούδια

Τουρκοκρατία

Η Τουρκοκρατία ήταν ένα μεγάλο πλήγμα για την πνευματική και πολιτιστική ζωή του νησιού, διότι επικρατούσαν βαριές συνθήκες ζωής και κακουχίες.

Η δύσκολη χρονική περίοδος (1522-1912) δεν εμπόδισε τους Δωδεκανήσιους να βρίσκουν διέξοδο στις διάφορες συγκεντρώσεις όπου πραγματοποιούνταν απαγγελίες ασμάτων και διηγήσεις παραμυθιών

διατηρώντας την βυζαντινή παράδοση και προσαρμόζοντάς την στην νεοελληνική γλώσσα και στην τοπική διάλεκτο.

Τέλος, την περίοδο αυτή στην ελληνική μουσική παράδοση εντάχθηκαν οι αμανέδες αλλά και άλλες μελωδίες και μπαλάντες που προήλθαν από τα Μικρασιατικά παράλια.

Κατοχή

Την περίοδο της Ιταλογερμανικής κατοχής (1912-1945) η κατάσταση δυσχεραίνεται αφού όλα «τα πλάκωνε η φοβέρα και τα σκίαζε η σκλαβιά».

Ωστόσο, το Δωδεκανησιακό στοιχείο συνέχισε με διάφορους τρόπους να διατηρεί τις παραδόσεις του όποτε αυτό ήταν δυνατόν.

Παραδοσιακό τραγούδι

Στα Δωδεκάνησα εντοπίζουμε ένα πλήθος από εξαιρετικά ενδιαφέρουσες παραλλαγές τόσο σε ακριτικά (βυζαντινά επικά τραγούδια)

όσο και σε παραλογές (βυζαντινές μακροσκελείς διηγηματικές μπαλάντες, μ’ έντονα δραματικό περιεχόμενο και θεατρικά στοιχεία που παραπέμπουν στο αρχαίο δράμα).

Παραδοσιακοί χοροί Σύμης

Ο χασάπικος,

ο ζερβός,

ο σέρβικος,

ο ζεϊμπέκικος καρσιλαμάς,

ο βουβάτος,

η σούστα

και ο πανελλήνιος καλαματιανός

είναι χαρακτηριστικοί χοροί της Σύμης και γενικότερα του νησιωτικού συμπλέγματος.

Χαρακτηριστικά γνωρίσματα είναι η «ελαφράδα» που παρατηρείται στην εκτέλεση των κινήσεων,

η χρησιμοποίηση του «σουσταρίσματος» που γίνεται στα γόνατα,

τα πηδήματα των πρωτοχορευτών που γίνονται χαμηλά και παράλληλα προς το έδαφος

και η γενικότερα παρατηρούμενη ποικιλία στην έκφραση.

Εμείς σήμερα θα δούμε ένα απόσπασμα από το φεστιβάλ της Σύμης από την ένωση γυναικών Σύμης, σούστα Σύμης , ζερβοδέξο Σύμης από τη Νανού και τέλος συρτό , κοφτό Σύμης.

Ελάτε στην παρέα της ”Γωνιά Χαλάρωσης” στο Facebook