Σύμη : το στολίδι των δωδεκανήσων (μερος δεύτερο)

Η Ένωση γυναικών Σύμης και οι φορεσιές

Η Ενωση Γυναικών Σύμης ιδρύθηκε το 1946 μετά από εισήγηση της Πασιθέας Ζουρούδη Σαλιγγάρου κόρη της Αντιγόνης
Ζουρούδη ‘’ ΜΑΝΑΣ ΤΗΣ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΥ ‘’

μικροβιολόγος το επάγγελμα, η οποία
ανέπτυξε μεγάλη δράση τόσο στην Αλεξάνδρεια όσο και στην Αθήνα.

Οταν ζούσε στην Αλεξάνδρεια μαθήτρια τότε είχε διαδραματήσει σημαίνονταρόλο στην συγκρότηση ομάδος Ελληνίδων Προσκόπων η οποία με τον ενθουσιαμό
της έπεισε πολλές από τις συμμαθήτριες της και ενετάχθησαν στην ομάδα της.

Τον Αύγουστο του 1913 σε επίσημο τελετή παρουσία του ΠατριάρχουΑλεξανδρείας Φωτίου και πλήθος ομογενών η νεαρή και αεικίνητος Πασιθέα Νικ.Ζουρούδη ορκίζεται ως Αρχηγός της Ομάδας.

Το 1920 πήρε το πτυχίο της Ιατρού και το 1922 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα όπου
ίδρυσε ιδιωτικό Χημικό και Μικροβιολογικό Εργαστήριο το 1930 το οποίο
διηύθυνε επάξια μέχρι το 1972.

 Το 1946 αναδείχθηκε το πρώτο
Διοικητικό Συμβούλιο με Πρόεδρο την Κα Φωτεινή Βιτάλη.

Ακολούθησαν η Κα Αθηνά Καλαφατα, η Κα Σταματία Ζουρούδη, η Κα Ειρήνη
Μαστορίδη και μετά την ανασύσταση του Συλλόγου το 1983 η Κα Ευτυχία Φωτάρα
και μετά από το 1985 μέχρι σήμερα η Κα Σεβαστή Νικόλη.

Οι σκοποί του Συλλόγου ήταν καθαρά φιλανθρωπικοί προσφέροντας ένα πλούσιο
φιλανθρωπικό έργο στην κοινωνία του νησιού μια και εκείνα τα χρόνια αμέσως
μετά τον δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο η κατάσταση των κατοίκων ήταν πολύ
δύσκολη.

Το 1983 έγινε τροποποίηση του Καταστατικού με βασικό σκοπό την προστασία
και υποστήριξη των άπορων παιδιών της Σύμης και την παροχή των μέσων για
την μόρφωση τους, αλλά και στην πλήρη οικονομική, πολιτική νομική και
κοινωνική ισοτιμία της γυναίκας.

Στη διατήρηση και προβολή της Δωδεκανησιακής Λαϊκής τέχνης.

Η δράση του Συλλόγου ήταν πολυποίκιλη από το 1983 μέχρι σήμερα.

Για το φιλανθρωπικό της σκοπό η Ένωση Γυναικών Σύμης συνεχίζει μέχρι σήμερα να οργανώνει εκδηλώσεις όπως χοροεσπερίδες , τσάι και διάφορες άλλες για να ανταποκριθεί στις ανάγκες του σκοπού.

Ανάμεσα στις πολλές εκδηλώσεις είναι και οι αναβιώσεις εθίμων όπως ο Κουκκουμάς(κλήδονας), Το Πασχαλιάτικο έθιμο ‘’Το έθιμο του Ιούδα’’, συμμετέχει στις εορταστικές εκδηλώσεις των Εθνικών και τοπικών εορτών.

Αξιοσημείωτη είναι η συμβολή της στην ίδρυση του Ναυτικού Μουσείου σε συνεργασία με την ΠΑ.ΝΑ.Ε και τον Λαϊκό Σύλλογο .

Οι γυναικείες φορεσιές της Σύμης

Σύμφωνα με γραπτές μαρτυρίες από προικοσύμφωνα , χρονολογούνται από την εποχή των Φράγκων , δηλαδή το 1300. υπάρχουν δυο γυναικείες φορεσιές .

Η μια ονομάζεται Γούννα και η άλλη Γουνελλάτη , οι οποίες αποτελούνται από τα ιδια περίπου κομμάτια με διαφορετικά υφάσματα , στη Γούννα είναι χρυσούφαντο και στη Γουνελλάτη σόγχινη.

Η Γούννα ή αρχοντική έτσι όπως την περιγράφει στη μελέτη του ο κύριος Κώστας -Αλέκος Φαρμακίδης συγγραφέας και λαογράφος .

Την έλεγαν αρχοντική γιατί λόγω των κοσμημάτων της που ήταν πολύ ακριβά μπορούσαν να την έχουν μόνο οι αρχοντικές οικογένειες.

Η φορεσιά αποτελείτο από μακρύ μισοφόρι

που έφθανε μέχρι τους αστραγάλους, με μακριά μανίκια από λευκό μεταξωτό ύφασμα προυτζουκένο ή κουκουλάρικο ανάλογα με την ύφανση.

Η γουννέλλα ή καβάδι ή αντερί

ήταν αμάνικο μισοφόρι από χρυσούφαντο ύφασμα , φοριόταν πάνω από το μισοφόρι με βαθύ άνοιγμα μέχρι τη μέση που το έκλειναν 3-4 πόρπες.

Το ζωνάρι

Δενόταν στη μέση πάνω από το αντερί και ήταν από μεταξωτό ριγωτό ύφασμα

Τη γούννα (πανωφόρι)

Ο μποξάς

τετράγωνο μεταξωτό μαντήλι με αραιά κρόσια διπλωνόταν ριγωνικά και ριχνόταν στην πλάτη πάνω από το επανωφόρι

Ο κεφαλόδεσμος

σχηματίζονταν από 10-22 τριγωνικά μεταξωτά μαντήλια σε διάφορα χρώματα τοποθετημένα με τέτοιο τρόπο ώστε να σχηματίσουν ένα πυργωτό κάλυμμα ύψους 0,50 εκατοστά.

Η Βέργωση

ήταν ένα πολύ ακριβό κόσμημα στολίδι στο κεφαλόδεσμο και εκείνη την εποχή κόστιζε όσο ένα αρχοντικό σπίτι. Συνήθως ήταν 3-4 αλλά έφταναν και τα 12 κομμάτια ωστε να καλύψουν όλο το κεφαλόδεσμο, ανάλογα με την οικονομική ευμάρεια των οικογενειών.

Τέλος τη φορεσιά συνόδευαν χρυσοκέντητες παντόφλες.

Η Γουννελλάτη

Είχε παρόμοια κομμάτια με τη διαφορά στα υφάσματα που αντί μετάξυ είχαν λινό, το μισοφόρι είχε κέντημα στον ποδόγυρο , το λαιμό και τα μανίκια.

Αντί για γούνα επανωφόρι είχαν κόκκινο αμάνικο υφαντό .

Επίσης είχαν το τσουρδί που φοριώταν πάνω από το ζωνάρι και ήταν ραμμένο παπλωματοειδές , δηλαδή ήταν έτσι ραμμένο ωστε να κάνει φούσκωμα.

Τέλος ο κεφαλόδεσμος φτιαχνόταν από 7 μαντήλια.

Μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας οι νεότερες Συμιακές φόρεσαν τη φορεσιά της βασίλισσας Αμαλίας

και την ονόμασαν Αμαλιάς . Αυτή η φορεσιά υπήρχε μέχρι και το 1945 στα σπίτια.

Η ανδρική φορεσιά ήταν βρακάτη.αποτελείτο:

από μαύρη βράκα

προυζουκένιο μεταξωτό πουκάμισο

μεταξωτό ριγέ ζωνάρι και τσόχινο κεντητό γιλέκο που έκλεινε σταυρωτά.

Στους νεαρούς και τους θαλασσινούς κόκκινο φέσι ενώ στους στεργιανούς και τους ηλικιωμένους μαύρο μπερέ.

Ελάτε στην παρέα της ”Γωνιά Χαλάρωσης” στο Facebook

Ελάτε να κάνουμε μια βουτιά στη σπηλιά της Νανού και μια επίσκεψη στα παλιά κρασοκελιά παρέα με το Symi TV