Παπαρούνα: Βάφτηκε από το αίμα του Χριστού

Το όνομά της λένε πως προέρχεται απότην κελτική παράδοση. Συγκεκριμένα από τη λέξη παπά, που σημαίνει τροφή για μωρά, και φανερώνει τη συνήθεια των Κελτών να ανακατεύουν χυμό παπαρούνας στις κρέμες των μωρών, σαν φάρμακο για τις παιδικές αρρώστιες.

Η ελληνική ονομασία του άνθους είναι “μήκων”.Στην ελληνική μυθολογία η παπαρούνα ήταν ιερό φυτό της θεάς Δήμητρας. Καθώς σαν παράσιτο φυτρώνει ανάμεσα στα σιτηρά συμβόλιζε την παρουσία της Δήμητρας, στα ανοιξιάτικα σπαρτά.

Στα Ελευσίνια Μυστήρια οι πομπές στόλιζαν τα αγάλματα της θεάς με άνθη παπαρούνας. Λόγω των ιδιοτήτων κάποιων ειδών παπαρούνας που προκαλούν υπνηλία μέχρι και θάνατο οι γιοι του Άδη, ο Ύπνος και ο Θάνατος συνδέθηκαν επίσης με τις παπαρούνες.

Η ναρκωτική χρήση του φυτού μας διαφαίνεται στη μυθολογία κι όταν ο Άδης απήγαγε την Περσεφόνη, η Δήμητρα για ν’ απαλύνει τη θλίψη της κόρης της, της έδωσε υπνωτικό χυμό παπαρούνας. Η παπαρούνα θεωρείται επίσης και σύμβολο του Μορφέα, τον Έλληνα θεό του ύπνου και των ονείρων.

Οι Αιγύπτιοι τοποθετούσαν παπαρούνες στα νεκροταφεία και στις κηδείες, γιατί το κόκκινο χρώμα τους είναι όμοιο με εκείνο του αίματος.

Στο Βουδισμό η παπαρούνα γεννήθηκε από τα βλέφαρα του Βούδα όταν κάποτε, εκεί που έκλειναν τα μάτια του από τη νύστα, θέλησε να αντισταθεί στον ύπνο.

Στις μέρες μας  παπαρούνα χρησιμοποιείται ως σύμβολο του ηρωικού θανάτου. Για τους βετεράνους του πολέμου για να τιμήσουν τους νεκρούς τους στις 11 Νοέμβριου. Είναι η μέρα λήξης του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου γνωστή και ως Μέρα Μνήμης.

Αυτό προήλθε μετά το τέλος του 1ου Παγκόσμιου Πόλεμου, γιατί οι παπαρούνες φύτρωσαν στα πεδία της μάχης στις πεδιάδες της Φλάνδρας (πιστεύεται ότι το αίμα των στρατιωτών είχε προκαλέσει τις κόκκινες παπαρούνες για να ανθίσουν και μερικοί το πήραν σαν σημάδι ότι τελικά ο πόλεμος έχει τελειώσει).

Στην Ελλάδα, ο Στρατής Μυριβήλης έκανε αντίστοιχη αναφορά στο λουλούδι στο αντιπολεμικό βιβλίο του «Ζωή εν Τάφω».

Στο Αναγνωστικό Δ’ Δημοτικού 1946, ο μπαρμπά – Στάθης λέει την ιστορία της παπαρούνας όπως είναι…

Ἀπὸ μακριὰ τώρα φαινόταν ὁ κάμπος, ματωμένος ἀπὸ τὶς παπαροῦνες, σὰ νὰ ἦταν ἁπλωμένο ἐπάνω του ἕνα κατακόκκινο σεντόνι. Παρακάτω ἡ γαλαζένια ἤρεμη θάλασσα καὶ στὸ βάθος δυό μικρὰ βουνά.
Πῶς ξεκουραζόταν τὸ μάτι κοιτάζοντας τὴν ὄμορφη αὐτὴ εἰκόνα! Καὶ μὲ τί χάρη κουνιόνταν ἀπὸ τὸ βραδυνὸ ἀεράκι τὰ κόκκινα σκουφάκια τῶν λουλουδιῶν!
Βαδίζοντας στὸ χαλικοστρωμένο δρομάκι, φθάσαμε σὲ λίγο στὸ ἀμπέλι, κατακουρασμένοι ἀπὸ τὸ παιγνίδι.
Τὸν μπαρμπα – Στάθη, τὸ γέρο ἀμπελουργό, τὸν βρήκαμε νὰ κάθεται κοντὰ στὴ στέρνα, ξύνοντας μὲ τὸ σκουριασμένο σουγιά του κάποιο καλάμι.
-Μπούμ! μπαρμπα-Στάθη…
-Καλῶς τα! Τί γινήκατε;
-᾽Εκστρατεία στὶς παπαροῦνες.
Μᾶς κοίταξε ἀπὸ τὸ κεφάλι ὡς τὰ πόδια. Ὅλοι γεμάτοι παπαροῦνες. Ἄλλοι στὰ καπέλα μας, ἄλλοι στὰ στήθια μας, ἄλλοι στὰ χέρια μας, παντοῦ.
-Καὶ τώρα μπαρμπα-Στάθη;
-Τί;
-Τὴν ἱστορία τῆς παπαρούνας, ποὺ μᾶς εἶχες ὑποσχεθῆ.
-Ἄ! ὄχι. Εἶναι ἀργά. Πρέπει νὰ πάω νὰ ποτίσω.
-Ὤ! μπαρμπα-Στάθη…
-Δὲν μπορῶ, ἄλλοτε…
Ἀρχίσαμε ὅλοι μαζὶ τὰ παρακάλια καὶ στὸ τέλος τὸν καταφέραμε. Καθίσαμε χαρούμενοι στὸ πεζούλι τῆς στέρνας κι ὁ μπαρμπα-Στάθης ἄρχισε:

Θὰ σᾶς πῶ σύντομα τὴν ἱστορία της. ῾Η παπαρούνα στὴν ἀρχὴ δὲν ἦταν ἔτσι κόκκινη, ὅπως τὴ βλέπετε. Ἦταν ἄσπρη, ὁλόασπρη, σὰ λεμονανθός. Τὸ κόκκινο χρῶμα τὸ πῆρε ἀργότερα.
Ἀκούστε μὲ τί τρόπο:

Ὅταν κάρφωσαν τὸν καλό μας τὸν Χριστὸ ἐπάνω στὸ Σταυρό, ἀπὸ τ’ ἅγιό του μέτωπο καὶ τὰ χέρια του ἔπεφταν σταλαματιὲς αἷμα στὴ γῆ.

Στὴ βάση τοῦ Σταυροῦ ἦταν φυτρωμένα μερικὰ λουλούδια κι ἀνάμεσα σ’ αὐτὰ καὶ μιὰ παπαρούνα. Ὅπως σᾶς εἶπα, ἦταν ἄσπρη, κάτασπρη, σὰ λεμονανθός. ῾Η παπαρούνα λοιπὸν σὰν εἶδε τὸ αἷμα, ποὺ ἔσταζε ἀπὸ τὶς θεῖες ἐκεῖνες πληγές, ἅπλωσε πονετικὰ τὰ βελουδένια πέταλά της καὶ δέχτηκε μὲ φόβο τὸ θεῖο ἐκεῖνο ὑγρό.

᾽Εδῶ ὁ μπαρμπα-Στάθης ἔκοψε τὴν ἱστορία, γιὰ νὰ ρίξη μιὰ πετρίτσα στὸ ἄλογο τοῦ μαγγανοπήγαδου, γιατὶ σταμάτησε. Ὅταν τ’ ἄλογο ἄρχισε πάλι τὸ δρόμο του, ἐξακολούθησε κι ἐκεῖνος τὴν ὁμιλία του.

Ἀφοῦ ἡ παπαρούνα ἔκλεισε βαθιὰ μέσα της τὸ πολύτιμο αὐτὸ ὑγρό, ἄρχισε σιγὰ σιγὰ νὰ ροδίζη, ὡς ποὺ πῆρε τὸ χρῶμα αὐτό, ποὺ βλέπετε.

Ὕστερα ἀπὸ κάμποσον καιρὸ ὅλες οἱ παπαροῦνες κοκκίνισαν. Κι αὐτὲς τώρα ποὺ τόσο ἄσπλαχνα τὶς χωρίσατε ἀπὸ τὶς συντρόφισσές τους, μᾶς θυμίζουν τὸ μαρτύριο τοῦ Γολγοθᾶ καὶ τὸν πόνο, ποὺ δοκίμασε ἐπάνω στὸ Σταυρὸ ὁ Σωτήρας μας.

πηγή:  Αναγνωστικό Δ’ Δημοτικού 1946, mixanitouxronou

Εδώ είναι η ομάδα μας στο Facebook και εδώ  η σελίδα μας!!