Το συντριβάνι είναι το ένα από τα παλαιότερα μνημεία της Θεσσαλονίκης.
Βρίσκεται σε ένα από τα πιο κομβικά σημεία της Θεσσαλονίκης , Εγνατία με Εθνικής αμύνης. Κατασκευάστηκε το 1889-1890 και ήταν δώρο του Σουλτάνου Αβδούλ Χαμίτ στην πόλη .
Η έκτασή της πόλης ήταν περιορισμένη, καθώς έφτανε δυτικά έως τον Βαρδάρη (στην περιοχή των δικαστηρίων που βρίσκονται τα τείχη) και ανατολικά έως το σημείο που σήμερα βρίσκεται το συντριβάνι.
Εκείνη την εποχή, η τουρκική διοίκηση αποφάσισε το γκρέμισμα των παραλιακών τειχών.
Ο Σαμπρί πασάς κατεδάφισε το 1869 τα παραθαλάσσια Βυζαντινά Τείχη της Θεσσαλονίκης και λίγο αργότερα (1889) ο Μιδάτ πασάς τα ανατολικά.
Ετσι, θα διευκολυνόταν και η διάνοιξη της λεωφόρου Χαμιδιέ (σημερινής Εθνικής Αμύνης).
Έτσι η μεγάλη λεωφόρος Boulevard Hamidye (σημερινή Εθνικής Αμύνης) τελείωνε με το Συντριβάνι, δώρο όπως είπαμε του Σουλτάνου Αβδούλ Χαμίτ.
Ηταν Μάρτιος του 1889 όταν τοποθετήθηκε ο θεμέλιος λίθος της και κατάφερε εκτός από το να προσφέρει νερό σε διαβάτες και ζώα,
να αποτελέσει τόπο συνάντησης των κατοίκων καθώς και κέντρο της κοινωνικής ζωής της πόλης.
Στα εγκαίνιά του ανάβλυζε σιρόπι από κεράσι!
Η λεωφόρος, γνωστή και ως τα “Βασιλικά” καθώς όλα σχεδόν τα κτίρια της ανήκαν στον Σουλτάνο, φιλοξενούσε τα ξένα προξενεία,
πολυτελείς επαύλεις και καφενεία, καθώς και την περίφημη τουρκική Σχολή Ιδαδιέ , το σημερινό κτίριο Πανεπιστημίου.
Η κατασκευή του, από λευκό μάρμαρο στο τέλος του 19ου αιώνα, έγινε με το συνδυασμό οθωμανικών και δυτικότροπων στοιχείων και ήταν επηρεασμένη
από τις πολυάριθμες κρήνες της οθωμανικής αυτοκρατορίας που κοσμούσαν την πόλη.
Το ανώτερο τμήμα του χαρακτηρίζεται από κλασική δυτικοευρωπαϊκού τύπου μορφή, ενώ ο οβελίσκος παραπέμπει σε αιγυπτιακά πρότυπα.
Το σιντριβάνι εγγράφεται σε κυκλική βάση και αποτελείται από τρία ημικύκλια (γούρνες).
Τα διαχωριστικά ελικωτά φουρούσια φέρουν διάκοσμο με ανθέμια και ανάγλυφο στέφανο με κορδέλα (χαρακτηριστικός δυτικοευρωπαϊκός διάκοσμος της εποχής).
Στο πίσω μέρος κάθε γούρνας υπάρχει διάκοσμος με σταγόνες, που παραπέμπει στην αρχαία ελληνική αρχιτεκτονική των ναών
και το νεοκλασικισμό. Το νερό κυλά μέσα από λεοντοκεφαλές, στοιχείο που συναντάται στη λαϊκή αρχιτεκτονική του τόπου.
Γύρω από το Συντριβάνι, διαμορφώθηκε μία νέα πλατεία, η οποία και ονομάστηκε, προφανώς όχι τυχαία,
πλατεία Ταξίμ, όπως η αντίστοιχη πλατεία της συνοικίας Πέρα στην Κωνσταντινούπολη.
Το 1936 ήταν η εποχή που διανοίχτηκε η Εγνατία Οδός.
Τότε ο δήμος Θεσσαλονίκης πήρε την απόφαση να το βγάλει από εκείνο το σημείο, ώστε να μην υπάρχει πρόβλημα στην κυκλοφορία.
Η τύχη του όμως δεν ήταν και η καλύτερη. Αρχικά, πετάχτηκε στο παλιό γήπεδο της ΧΑΝΘ και αργότερα, μεταφέρθηκε σε εργοτάξιο του δήμου στην Τούμπα.
Εκεί παρέμεινε γι’ αρκετά χρόνια, με αποτέλεσμα και την καταστροφή κάποιων μαρμάρινων τμημάτων του.
Το 1976 εντοπίστηκαν στο εργοτάξιο τμήματα από το σιντριβάνι: οι τρεις μαρμάρινες ημικυκλικές γούρνες, ένα από τα τρία φουρούσια και η βάση του οβελίσκου.
Επειτα από έρευνα σε φωτογραφίες αρχείου και τουρκικά σχέδια, έγινε εφικτή η αποκατάστασή του. Το 1977 αναστηλώθηκε, ωστόσο ολόκληρο σχεδόν το πάνω τμήμα είναι πιστό αντίγραφο του αυθεντικού.
Η επανατοποθέτησή του στις έγινε στις 20 Ιουλίου του 1977, όχι ωστόσο στην ακριβή του θέση (αλλά σε πολύ κοντινό σημείο), λόγω των πολεοδομικών ανασχηματισμών.
Σήμερα, το σιντριβάνι αποτελεί τοπόσημο για την πόλη, ενώ παρά την πολύπαθη ιστορία του δεν εμφανίζει ιδιαίτερα προβλήματα,
αλλά περιορισμένες φθορές (τοπικές θραύσεις, ρηγματώσεις, βιολογική κρούστα λόγω περιβαλλοντικής ρύπανσης και γκράφιτι).
We use cookies on our website to give you the most relevant experience by remembering your preferences and repeat visits. By clicking “Accept”, you consent to the use of ALL the cookies.
This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. These cookies ensure basic functionalities and security features of the website, anonymously.
Cookie
Duration
Description
cookielawinfo-checbox-analytics
11 months
This cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookie is used to store the user consent for the cookies in the category "Analytics".
cookielawinfo-checbox-functional
11 months
The cookie is set by GDPR cookie consent to record the user consent for the cookies in the category "Functional".
cookielawinfo-checbox-others
11 months
This cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookie is used to store the user consent for the cookies in the category "Other.
cookielawinfo-checkbox-necessary
11 months
This cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookies is used to store the user consent for the cookies in the category "Necessary".
cookielawinfo-checkbox-performance
11 months
This cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookie is used to store the user consent for the cookies in the category "Performance".
viewed_cookie_policy
11 months
The cookie is set by the GDPR Cookie Consent plugin and is used to store whether or not user has consented to the use of cookies. It does not store any personal data.
Functional cookies help to perform certain functionalities like sharing the content of the website on social media platforms, collect feedbacks, and other third-party features.
Performance cookies are used to understand and analyze the key performance indexes of the website which helps in delivering a better user experience for the visitors.
Analytical cookies are used to understand how visitors interact with the website. These cookies help provide information on metrics the number of visitors, bounce rate, traffic source, etc.
Advertisement cookies are used to provide visitors with relevant ads and marketing campaigns. These cookies track visitors across websites and collect information to provide customized ads.