Πρωτομαγιά – Ο ερχομός της Άνοιξης

Η πρώτη ημέρα του Μαΐου είναι η γιορτή της ανθοφορίας, η οποία έχει βαθιές ρίζες και γιορτάζεται όχι μόνο στη χώρα μας, αλλά και στην υπόλοιπη Ευρώπη. 

Στην Ελλάδα, η Πρωτομαγιά εορταζόταν στην αρχαία Αθήνα με τα Ανθεστήρια, κατά τη διάρκεια των οποίων

Στη γιορτή αυτή γινόταν μία τελετή: γυναίκες με ωραίο σώμα, ακέραιο χαρακτήρα και ευγενική καταγωγή,  μετέφεραν μικρά χρυσά  καλαθάκια, που είχαν μέσα τους πρώτους καρπούς της χρονιάς και λουλούδια, δηλαδή άνθη, γι αυτό λέγονταν και «Ανθεστήρια».

 Αυτή η πομπή κατευθύνονταν προς τα ιερά των Αρχαίων Θεών, για τους υμνήσουν και να τους ευχαριστήσουν για την νέα σοδιά. Η γιορτή των Ανθεστηρίων σύντομα επεκτάθηκε πέραν των Αθηνών αποκτώντας πανελλήνιο χαρακτήρα.

Οι παλιότεροι κάτοικοι των αγροτικών περιοχών βγαίναν στην ύπαιθρο και καλωσόριζαν με μουσική και παιχνίδια τους παραγωγικούς ανοιξιάτικους μήνες που ακολουθούν.

Οι Αγραφιώτες τον ονομάζουν «χαλαζά» και οι Τήνιοι «βροχάρη».

Στη Μακεδονία ονομάζεται «Κερασάρης»,  στον Πόντο «Καλομήνας»,

στην Κύπρο «Πεντεφάς ή Πενταδείλινος», γιατί εξαιτίας του μεγάλου  μήκους των ημερών του, αναγκάζονται να τρώνε 5 φορές την ημέρα. Επίσης Πράσινος και Λούλουδος.

Οι Κέλτες γιόρταζαν με το φεστιβάλ του La Bealtaine,  κατά το οποίο άναβαν φωτιές περνώντας ανάμεσα από αυτές κοπάδια αγελάδων ώστε το κοπάδι να εξαγνιστεί και να είναι τυχερό.

Στη Γερμανία στήνουν τα δέντρα του Μαΐου, τα οποία είναι στολισμένα με άνθη και σκηνές από γερμανικές τέχνες και δραστηριότητες και ακολουθούν επίσης το έθιμο με τις φωτιές των Κελτών. Στη Γαλλία στολίζουν τα σπίτια με κρίνους οι οποίοι συμβολίζουν τον ερχομό της άνοιξης και την ευτυχία.

Το Μαγιάτικο στεφάνι

Το στεφάνι κατασκευαζόταν με βέργα από ευλύγιστο και ανθεκτικό ξύλο κλήματος ή άλλο και στολιζόταν με λουλούδια και κλαδάκια καρποφόρων δέντρων, όπως η αμυγδαλιά, η συκιά και η ροδιά.

Ακόμα, το διακοσμούσαν με στάχυα από σιτάρι και κριθάρι, με κρεμμύδι αλλά και σκόρδο για το μάτι.

Η χρησιμοποίηση πρασινάδας και όχι τόσο λουλουδιών με σκοπό τη μετάδοση της γονιμότητάς τους ήταν το κύριο χαρακτηριστικό των μαγιάτικων συνηθειών. Στον αγροτικό χώρο, μάλιστα, δε θεωρείτο απαραίτητο το πλέξιμο στεφανιών.

Στις μέρες μας που έχουμε καθιερώσει στεφάνια από λουλούδια του αγρού ή των κήπων, τα οποία τοποθετούμε για μερικές μέρες στην κύρια είσοδο των σπιτιών μας.

Δύσκολα μπορεί, πια, να ανιχνευτεί συμβολισμός στο σύγχρονο πρωτομαγιάτικο στεφάνι, αφού για τους περισσότερους δεν αποτελεί, ίσως, τίποτα περισσότερο από μια όμορφη και μυρωδάτη σύνθεση λουλουδιών.

Σίγουρα, όμως, η κατασκευή του χαρίζει ευφορία σε μεγάλους και μικρούς, που ξεφεύγοντας από τις πόλεις αναζητούν τη χαρά της άνοιξης στην ολάνθιστη φύση.

Ας ακούσουμε και δυο παραδοσιακά τραγούδια για να υποδεχτούμε την Άνοιξη όπως της αρμόζει!!

Ελάτε στην παρέα μας στο Facebook

Πηγή πληροφοριών : Κέντρο Λαογραφίας Ακαδημίας Αθηνών